Κυριακὴ τῆς Σταυροπροσκυνήσεως σήμερα καὶ καθὼς βρισκόμαστε ἤδη στὸ μέσο τῶν πνευματικῶν ἀγώνων τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία προβάλλει τὸ πολυτιμότερο κόσμημά της, τὸ ἀκαταμάχητο ὅπλο της, τὸν Τίμιον καὶ Ζωοποιὸν Σταυρὸν τοῦ Κυρίου. Αὐτὸς ὁ Τίμιος Σταυρὸς προβάλλεται ἐνώπιόν μας ὄχι μόνο γιὰ νὰ Τὸν προσκυνήσουμε ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ ἀναλογιστοῦμε τὸ δικό μας χρέος· τὴν κλήση ποὺ κάνει ὁ Θεὸς σὲ κάθε πιστὸ μαθητή του: «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι». Ὅποιος θέλει νὰ μὲ ἀκολουθήσει ὡς μαθητής μου, ἂς διακόψει κάθε σχέση μὲ τὸν κακὸ καὶ διεφθαρμένο ἑαυτό του, μὲ σταθερὴ τὴν ἀπόφαση νὰ σηκώσει σταυρό, νὰ ὑποστεῖ κάθε δοκιμασία, ἀκόμη καὶ θάνατο, καὶ τότε νὰ μὲ ἀκολουθήσει.
«Ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ»: Ὁ Κύριος ζητᾶ ἀπὸ τοὺς μαθητές του τὴν τέλεια αὐταπάρνηση· νὰ σηκώσουν τὸν σταυρό τους μὲ ἀπόφαση θανάτου. Ποιὸς ὅμως εἶναι αὐτὸς ὁ σταυρὸς ποὺ καλεῖται νὰ ἀναλάβει κάθε πιστὸς μαθητὴς τοῦ Χριστοῦ;
1. Νέκρωση παθών
Ὁ σταυρὸς ποὺ καλεῖται νὰ ἀναλάβει κάθε πιστὸς εἶναι ἡ νέκρωση τῶν παθῶν καὶ τῶν σαρκικῶν φρονημάτων. «Οἱ τοῦ Χριστοῦ τὴν σάρκα ἐσταύρωσαν σὺν τοῖς παθήμασι καὶ ταῖς ἐπιθυμίαις» (Γαλ. ε΄ 24), σημειώνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Ὅσοι ἀνήκουν πραγματικὰ στὸν Χριστό, νέκρωσαν τὸ σαρκικὸ φρόνημα, τὰ πάθη καὶ τὶς κακὲς ἐπιθυμίες τους.
Τί σημαίνει ὅμως πρακτικὰ τὸ νὰ σταυρώνει κανεὶς τὸν ἑαυτό του μὲ ἀπόφαση νὰ πεθάνει; Σημαίνει ὅτι ἀγωνίζεται νὰ ἀποκόψει ὁριστικὰ τὶς ἁμαρτωλὲς συνήθειες, τὰ πάθη καὶ τὰ ἐλαττώματα ποὺ ἔχουν ριζώσει βαθιὰ μέσα στὴν ψυχή του. Ἀγώνας σκληρὸς καὶ ὀδυνηρός, ἀλλὰ καὶ σωτήριος! Πόσα πάθη μᾶς ταλαιπωροῦν καὶ δὲν μποροῦμε νὰ τὰ ξεριζώσουμε; Ἡ ζήλεια, ὁ φθόνος, τὸ ψέμα, ἡ ἀπάτη, ἡ κατάκριση, ἡ πλεονεξία, ἡ φιλαργυρία διατηροῦν μέσα μας ζωντανὸ τὸν παλαιὸ ἄνθρωπο καὶ ἀφήνουν νὰ κυριαρχεῖ τὸ δικό μας ἐγώ.
Ὁ ἀγωνιζόμενος πιστός, ποὺ παίρνει ἀπόφαση νὰ νεκρωθεῖ ὡς πρὸς τὴν ἁμαρτία, στέκεται ἀπέναντι στὸ κακὸ σὰν νεκρός: Πῶς εἶναι ἕνα νεκρὸ καὶ ἄψυχο σῶμα; Ἔτσι καὶ ὁ πιστὸς ποὺ νέκρωσε τὸν ἁμαρτωλὸ ἑαυτό του. Δὲν βλέπει, δὲν ἀκούει, δὲν λέγει ὁτιδήποτε ἁμαρτωλὸ κι ἀνήθικο. Δὲν ἀντιδρᾶ ὅταν θίγουν τὸν ἐγωισμό του. Δὲν ἐπιδιώκει νὰ ἐξυπηρετεῖ ἀποκλειστικὰ τὸ συμφέρον του, ἀλλὰ διακονεῖ μὲ ἀγάπη τὶς ἀνάγκες τοῦ πλησίον. Γενικὰ δὲν ἀκολουθεῖ τὰ ἐγωιστικὰ θελήματά του, ἀλλὰ ὑποτάσσεται στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Δὲν τὸν ἑλκύει ἡ ματαιότητα τοῦ κόσμου, οὔτε τὸν συγκινεῖ ὁ πλοῦτος καὶ ἡ ἐφήμερη δόξα. Ἐκεῖνο ποὺ θέλγει τὴν ψυχή του εἶναι ἡ αἰώνια δόξα καὶ ζωή, τὸ ἄφθαστο κάλλος τοῦ οὐρανοῦ.
2. Ο Σταυρός των θλίψεων
Ἐκτὸς ὅμως ἀπὸ τὴ σταύρωση τῶν παθῶν, ποὺ εἶναι ἑκούσιος σταυρὸς γιὰ τὸν πιστό, ὑπάρχει καὶ ὁ ἀκούσιος σταυρός, ποὺ καλεῖται νὰ σηκώσει μὲ τὴν ἴδια ἀφοσίωση καὶ αὐταπάρνηση. Πρόκειται γιὰ τὶς θλίψεις καὶ τὶς δοκιμασίες τῆς ζωῆς. Μιὰ ξαφνικὴ ἀποτυχία, ἕνα ἀξεπέραστο πρόβλημα, μία ὁλοφάνερη ἀδικία, μία ἀνίατη ἀσθένεια, ἕνα ἀβάσταχτο πένθος... Πῶς νὰ ἀντιμετωπίσει κανεὶς τέτοιες ὀδυνηρὲς καταστάσεις; Καὶ ὅμως... Ὁ πιστὸς ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ δέχεται νὰ σηκώσει τὸν σταυρὸ αὐτὸ ὄχι μὲ ἀντίδραση ἐσωτερικὴ οὔτε μὲ μία παθητικὴ ἀποδοχή, ἀλλὰ πρόθυμα καὶ καρτερικά, μὲ εὐχαριστία πρὸς τὸν Θεό. Ἄλλωστε γνωρίζει ὅτι Αὐτὸς ποὺ τοῦ δίνει τὸν σταυρὸ ποὺ θὰ βαστάσει δὲν εἶναι κάποιος ποὺ ὁρίζει σταυρὸ γιὰ τοὺς ἄλλους μόνο, ἀλλὰ Ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος πρῶτος βάστασε τὸν Σταυρό, καὶ μάλιστα Σταυρὸ τέτοιας ὀδύνης, ποὺ κανεὶς ἄνθρωπος δὲν ἔχει ἀναλάβει κι οὔτε πρόκειται ποτὲ νὰ ἀναλάβει.
Ἡ ἐποχή μας ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ μάρτυρες! Χριστιανοὺς ἀποφασισμένους νὰ σηκώσουν τὸν σταυρό τους καὶ νὰ ἀκολουθήσουν τὸν Χριστὸ μέχρι θανάτου. Μὲ τέτοιο ἡρωικὸ καὶ μαρτυρικὸ φρόνημα ἂς ἀναλάβουμε κι ἐμεῖς τὸν σταυρὸ τοῦ Κυρίου. Κι ἂς γνωρίζουμε ὅτι στὴ σταυρικὴ αὐτὴ πορεία δὲν εἴμαστε μόνοι. Ἔχουμε βοηθοὺς καὶ ἀντιλήπτορες τοὺς Ἁγίους: Ἀποστόλους, Μάρτυρες, Ὁσίους, Ἀσκητές, Ὁμολογητές, ὅλους ὅσοι ἀγωνίστηκαν νὰ εὐαρεστήσουν στὸν Θεό, αἴροντες τὸν δικό τους σταυρό. Ἔχουμε σύμμαχο καὶ προστάτιδα τὴν ὑπερευλογημένη Θεοτόκο, ἡ ὁποία στεκόταν κοντὰ στὸν Σταυρὸ τοῦ Κυρίου, στέκεται δὲ καὶ κοντὰ στὸν ἀγώνα, τὸν πόνο καὶ τὴ δοκιμασία κάθε πιστοῦ. Πρωτίστως ὅμως ἂς μὴν ξεχνοῦμε ὅτι ἔχουμε δίπλα μας τὸν ἴδιο τὸν ἐσταυρωμένο Κύριο νὰ μᾶς ἐνισχύει μὲ τὴ χάρη του, νὰ μᾶς ἐμπνέει καὶ νὰ μᾶς ὁδηγεῖ στὴ σωτηρία.
