Δευτέρα 29 Ιουνίου 2020
Παρασκευή 26 Ιουνίου 2020
ΤΙΣ ΑΣΘΕΝΕΙ ΚΑΙ ΟΥΚ ΑΣΘΕΝΩ;
π.Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Η γιορτή των Πρωτοκορυφαίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου αποτελεί μία σπουδαία πνευματική ευκαιρία υπενθύμισης στον καθέναν μας τι σημαίνει να είναι κάποιος ηγέτης στη ζωή της Εκκλησίας. Ο λόγος του Παύλου στην Β’ προς Κορινθίους επιστολή του θέτει το μέτρο της αποστολικότητας, αλλά και της ηγετικής αποστολής, στην οποία καλείται ο κάθε χριστιανός να προβληματιστεί, πολύ ψηλά. Γιατί δεν είναι μόνο το αποστολικό αξίωμα καθαυτό, το οποίο περιγράφεται στα λόγια του Παύλου, αλλά και η όλη χριστιανική παρουσία μέσα στον κόσμο, η ιδιότητα του χριστιανού η οποία αποτυπώνεται στην διακονία των Αποστόλων.
«Τις ασθενεί και ουκ ασθενώ;» (Β’ Κορ. 11, 29) αναρωτιέται ο Παύλος. Απόστολος σημαίνει αυτός που δεν έχει ως κέντρο της ζωής και της ύπαρξής του τον εαυτό του, αλλά τον πλησίον του, τον κάθε πλησίον. Ο ηγέτης δεν λειτουργεί αυτοαναφορικά, αλλά πραγματοποιεί μία συνεχής έξοδο στον συνάνθρωπο, η οποία πηγάζει από την σχέση του με τον Χριστό και από την μίμηση προς τον Κύριο. Όπως ο Χριστός εκένωσε τον εαυτό του και έδειξε την συγκατάβαση προς τους ανθρώπους εξερχόμενος από το να είναι μόνο Θεός, όπως ήταν η φύση Του και προσλαμβάνοντας και το ανθρώπινο, με μόνη αιτία της κίνησης αυτής την αγάπη, έτσι και ο Απόστολος των Εθνών δείχνει ότι τα χαρακτηριστικά του ηγέτη εν τη Εκκλησία είναι η κένωση, η συγκατάβαση και την ίδια στιγμή μία συνεχής έξοδος από τον εαυτό, όχι για να προσλάβει την ανθρώπινη φύση, διότι ο ηγέτης δεν είναι θεός, αλλά είναι άνθρωπος, αλλά για να προσλάβει τις ασθένειες των άλλων ανθρώπων, να αναλάβει όσο το δυνατόν το σταυρό τους και να αναφερθεί λόγοις και προσευχαίς στο Χριστό γι’ αυτούς και την ίδια στιγμή να αναφέρει τον Χριστό προς εκείνους ως την μόνη θεραπεία για την κάθε ανθρώπινη ασθένεια. Σημείο της εξόδου η πρόσληψη, όχι των χαρισμάτων των άλλων, αλλά των ασθενειών, των αμαρτιών, των αδυναμιών. Ο ηγέτης υποφέρει για τα πάθη των άλλων. Ο ηγέτης αγωνίζεται για την θεραπεία τους. Ο ηγέτης συμπάσχει μαζί τους. Το ίδιο όμως και ο κάθε χριστιανός. Καλείται εκ της χριστιανικής του ιδιότητας και εκ της σχέσεώς του με το Χριστό να πραγματοποιεί μία συνεχή έξοδο από τον εαυτό του και την ίδια στιγμή να συνυπάρχει, να συμπάσχει, να συνασθενεί με τους άλλους.
Πέμπτη 25 Ιουνίου 2020
«Τότε κτυπούσαν τον Παύλο με πέτρες… »
Πιστέψτε με τώρα είναι μπροστά μας να υποστούμε χειρότερα από όσα έπαθε ο Παύλος. Τότε εκείνοι κτυπούσαν τον Παύλο με πέτρες.
Τώρα μας κτυπούν με λόγια οδυνηρότερα και από πέτρες.
Τι πρέπει να κάνουμε λοιπόν; Ότι έκανε και κείνος. Δεν εμίσησε εκείνους που τον ελιθοβόλησαν, αλλά ενώ εκείνον τον έσυραν δια της βίας έξω από την πόλη, αυτός μπήκε πάλι για να ευεργετήσει εκείνους που τόσο τον αδίκησαν.
Αν υπομείνεις και συ τον υβριστή, τον βάναυσο, εκείνον που σε αδικεί τόσο πολύ, λιθοβολήθηκες και συ.
Μην πεις ότι δεν έφταιξα τίποτε, γιατί σε τι είχε φταίξει ο Παύλος για να λιθοβοληθεί. Εκήρυττε τη Βασίλεια των ουρανών, απομάκρυνε από την πλάνη, ωδηγούσε στο Θεό. Αυτά είναι άξια για στεφάνους, για δημόσιο έπαινο, για χίλια καλά, όχι για λιθοβολισμό. Αλλά όμως έπαθε τα αντίθετα. Αυτό είναι που αποτελεί περίλαμπρη νίκη.
Παρασκευή 19 Ιουνίου 2020
Η σημασία της πίστης στην αγάπη του ζευγαριού
Υπάρχουν αγάπες εγωιστικές, αγάπες τυφλές, αγάπες, που διαφθείρουν και καταστρέφουν, γιατί στο βάθος τους κρύβουν το στοιχείο της φθοράς και της ανθρώπινης ανεπάρκειας, όσο κι αν προβάλλονται ως αγνές και καθαρές κρινόμενες με ανθρώπινα μέτρα. Δεν φτάνει δυστυχώς μόνο η καλή διάθεση και ο συναισθηματισμός μας να αγαπούμε. Στην απόλυτη εκτίμηση της ανθρώπινης αυτάρκειας πέφτουν πολλοί στηριζόμενοι στην αγνότητα των προθέσεών τους, όπως υποστηρίζουν.
Παίρνουμε το παράδειγμα του ισχυρισμού δύο νέων, που έχουν ισχυρότατο το αίσθημα αμοιβαίας αγάπης. Αφού αγαπούμε, λένε, ο ένας τον άλλο, γιατί να ζητήσουμε άλλη βοήθεια; Αυτή η αγάπη μας καθαγιάζει τον δεσμό μας. Η προαίρεσή μας είναι τόσο καθαρή και τόσο αμοιβαία! Το ίδιο περίπου λένε και άλλοι αναφερόμενοι σε άλλους δεσμούς ή σχετικές δραστηριότητες. Όμως δεν συμφωνεί η πραγματικότητα με αυτούς τους ισχυρισμούς, τους οποίους σύντομα διαψεύδει. Όσο αγνές και αν είναι οι προθέσεις μας, όσο ανιδιοτελής και αν είναι η θέλησή μας για την επιτυχία κάποιου ωραίου και ευγενικού σκοπού, και δεν αμφιβάλλουμε γι’ αυτό, δεν είναι αρκετές αυτές οι διαβεβαιώσεις να προφυλάξουν από την εκλογή λανθασμένου δρόμου, από την υπερεκτίμηση των ανθρώπινων δυνατοτήτων, από τυχόν εκτροχιασμό και κατάληξη από αγάπη σε μη-αγάπη ή, σε αδιαφορία ή ακόμα και μίσος!
Το διαβατήριο των δοκιμασιών
Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου
Γιά νά πάη κανείς στόν γλυκό Παράδεισο, πρέπει νά φάη πολλά πικρά ἐδῶ, νά
ἔχη τό διαβατήριο τῶν δοκιμασιῶν στό χέρι.
Οἱ σταυροί τῶν δοκιμασιῶν
Ὁ Καλός Θεός οἰκονομάει γιά τόν κάθε ἄνθρωπο ἕναν σταυρό ἀνάλογο μέ τήν ἀντοχή του, ὄχι γιά νά βασανιστῆ, ἀλλά γιά νά ἀνεβῆ ἀπό τόν σταυρό στόν Οὐρανό, γιατί στήν οὐσία ὁ σταυρός εἶναι σκάλα πρός τόν Οὐρανό. Ἄν καταλάβουμε τί θησαυρό ἀποταμιεύουμε ἀπό τόν πόνο τῶν δοκιμασιῶν, δέν θά γογγύζουμε, ἀλλά θά δοξολογοῦμε τόν Θεό σηκώνοντας τό σταυρουδάκι πού μᾶς χάρισε, ὅποτε καί σέ τούτη τήν ζωή θά χαιρώμαστε, καί στήν ἄλλη θά ἔχουμε νά λάβουμε καί σύνταξη καί «ἐφάπαξ». Ὁ Θεός μᾶς ἔχει ἐξασφαλισμένα κτήματα ἐκεῖ στόν Οὐρανό. Ὅταν ὅμως ζητοῦμε νά μᾶς ἀπαλλάξη ἀπό μιά δοκιμασία, δίνει αὐτά τά κτήματα σέ ἄλλους καί τά χάνουμε. Ἐνῶ, ἄν κάνουμε ὑπομονή, θά μᾶς δώση καί τόκο.
Εἶναι μακάριος αὐτός πού βασανίζεται ἐδῶ, γιατί, ὅσο πιό πολύ παιδεύεται σ’ αὐτήν τήν ζωή, τόσο περισσότερο βοηθιέται γιά τήν ἄλλη, ἐπειδή ἐξοφλᾶ ἁμαρτίες. Οἱ σταυροί τῶν δοκιμασιῶν εἶναι ἀνώτεροι ἀπό τά «τάλαντα», ἀπό τά χαρίσματα, πού μᾶς δίνει ὁ Θεός. Εἶναι μακάριος ἐκεῖνος πού ἔχει ὄχι ἕναν σταυρό ἀλλά πέντε. Μιά ταλαιπωρία ἤ ἕνας θάνατος μαρτυρικός εἶναι καί καθαρός μισθός. Γι’ αὐτό σέ κάθε δοκιμασία νά λέμε:
«Σ’ εὐχαριστῶ, Θεέ μου, γιατί αὐτό χρειαζόταν γιά τήν σωτηρία μου».
Κυριακή 14 Ιουνίου 2020
Κυριακή των αγίων Πάντων
Άγιος είναι μόνο ο Θεός. Οι άγιοι της Εκκλησίας μας - καρποί του αγίου Πνεύματος και της Πεντηκοστής - έστρεψαν την αγάπη και τον πόθο της καρδιάς τους για να λειτουργήσει ο Θεός τη δική Του χάρη μέσα από τη δική τους ζωή.
Στον κάθε άγιο έχουμε την όραση και την επιβεβαίωση ότι ο Χριστός σαρκώθηκε, δίδαξε, θαυματούργησε, έπαθε, σταυρώθηκε, αναστήθηκε, ανελήφθη. Οι άγιοι έγιναν τα χέρια και το στόμα του Θεού, έγιναν τα καθαρά δοχεία του Αγίου Πνεύματος.
Η αληθινή μετάνοια αποτελεί το μοναδικό τρόπο για την αγιότητα. Ο αγώνας του κάθε Χριστιανού μέσα στην Εκκλησία, γίνεται για να στρέψει το νου και την καρδία του από τον εαυτό του (αμαρτωλά ή καλά έργα), στον αληθινό προορισμό της ζωής και της υπάρξεώς που είναι η σύνδεση με το Θεό, η απόκτηση του Παρακλήτου.
Αν δεν αλλάζουμε πραγματικά, αν δε δεχόμαστε την καλήν αλλοίωση στη ζωή μας, είναι γιατί δεν έχουμε αληθινό πόθο και αγάπη για το Θεό, δεν ταπεινώνουμε τις καρδιές μας. Αντίθετα προσπαθούμε να απωθήσουμε το κενό και τις ενοχές μας, είτε με καλές πράξεις, είτε προσπαθώντας μόνοι μας να διορθώσουμε τα λάθη και τις αμαρτίες μας, να αυτοβελτιωθούμε, να γίνουμε καλοί και ηθικοί άνθρωποι, αλλά όχι άγιοι.
Η Κυριακή των αγίων Πάντων μας φανερώνει τον σκοπό της Εκκλησίας που είναι για να υπάρχει ως εργαστήριο αγιότητας. Μας φανερώνει και τη δική μας προοπτική αλλά και ευθύνη μέσα από το κάλεσμα του Θεανθρώπου και μοναδικού αγίου Ιησού Χριστού: "Άγιοι γίνεσθε, ότι εγώ άγιος ειμί".
"Ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω"....
π.Γ.Θ.
Πέμπτη 11 Ιουνίου 2020
Δευτέρα 8 Ιουνίου 2020
Παρασκευή 5 Ιουνίου 2020
Γιατί γονατίζουμε τρεις φορές στον Εσπερινό της Πεντηκοστής;
Μητροπολίτου Προικοννήσου Ιωσήφ
«Θεέ μου…Είμαι πεσμένος… Σήκωσέ με. Ανάστησέ με. Σώσε με!…»
Κατά την «έσχατη» και «μεγάλη» και «σωτήρια» ημέρα της Πεντηκοστής, κατά την οποία μας αποκαλύφθηκε και προσκυνούμε και δοξάζουμε το μέγα μυστήριο της Αγίας και Ομοουσίου και Ζωοποιού και Αδιαιρέτου και Ασυγχύτου Τριάδας, του Ενός και Μοναδικού Θεού. του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, αμέσως μετά την πανηγυρική Θεία Λειτουργία, τελούμε τον «Εσπερινό της Γονυκλισίας», κατά τον οποίο ψάλλουμε ύμνους αφιερωμένους κατ’ εξοχήν στο Πανάγιο Πνεύμα, το τρίτο Πρόσωπο της Τρισηλίου Θεότητας, που είναι «φως και ζωή και ζώσα πηγή νοερά. Πνεύμα σοφίας, Πνεύμα συνέσεως, αγαθόν, ευθές, νοερόν, ηγεμονεύον, καθαίρον τα πταίσματα, Θεός και θεοποιούν, πυρ εκ πυρός προϊόν, λαλούν, ενεργούν, διαιρούν τα χαρίσματα».
Αμέσως μετά την «Είσοδο» του Εσπερινού, κι αφού ψαλεί το «Φως ιλαρόν» και το πανηγυρικό Μέγα Προκείμενο «Τίς Θεός Μέγας ως ο Θεός ημών; Συ ει ο Θεός, ο ποιών θαυμάσια μόνος!» σε ήχο βαρύ, μεγαλόπρεπο, αντάξιο του νοήματος και του μηνύματός του, ο Διάκονος μας καλεί, κλήρο και λαό, να γονατίσουμε και ν’ απευθύνουμε στο Θεό γονυπετείς λόγο ικεσίας: «Έτι και έτι, κλίναντες τα γόνατα, του Κυρίου δεηθώμεν».
Τρίτη 2 Ιουνίου 2020
Ψυχοσάββατο Πεντηκοστής: Αφημένοι στην Αγάπη του Θεού
ΣΤΑΘΗΚΑ ΠΑΝΤΑ ΑΝΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΟΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΟΠΩΣ ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ
ΕΤΣΙ ΕΜΑΘΑ ΤΙ ΘΑ ΠΕΙ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ
(Τάσος Λειβαδίτης)
π.Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Ένα ακόμη Σάββατο ψυχών. Και ο κατάλογος που μνημονεύουμε μακραίνει. Φεύγουν από κοντά μας. Κι εμείς, χωρίς να το καταλαβαίνουμε στα τρίσβαθα της καρδιάς μας, αναπέμπουμε δέηση. Για εκείνον, τον μικρότερο, τον μεγαλύτερο, τον βασιλέα, τον στρατιώτη, τον πλούσιο, τον πένητα, τον δίκαιο, τον αμαρτωλό. Και κάπου η σκέψη περνά. Πλησιάζει η ώρα;
Ανυπεράσπιστοι οι νεκροί μπροστά στο Θεό. Αλλά και μπροστά στους ανθρώπους. Αν τους ρίξεις μια πέτρα, αν τους βρίσεις, αν τους αγγίξεις με λαχτάρα, αν τους φιλήσεις, αν τους περιφρονήσεις, επιχείρημα ουδέν. Αυτό είναι η αιωνιότητα. Επιχείρημα ουδέν. Μόνο σιωπή. Κι ένα ιλαρό φως να απλώνεται στην όψη. Της ψυχής τώρα. Του σώματος όταν έρθει η ώρα της Ανάστασης.
Δεν ξέρουμε αν πλησιάζει η ώρα. Ξέρουμε όμως ότι είναι πάντοτε ώρα να αφήσουμε κατά μέρος κάθε επιχείρημα. Όχι παραιτούμενοι από την λογική μας. Αλλά γνωρίζοντας ότι απέναντι στο νόημα της ζωής δεν χωράνε αποδείξεις. Μόνο πίστη. Στον Αναστάντα και Αναληφθέντα. Σ’ Αυτόν που δεν μας άφησε ορφανούς, αλλά στέλνει το Πνεύμα Του. Για να μας απαλλάξει από την αγωνία των επιχειρημάτων και να μας ανοίξει τον δρόμο προς την Αγάπη. Εκείνη που δεν υπερασπίζεται γιατί δεν προσβάλλει. Που δεν ζητεί τα εαυτής γιατί ξέρει να δίνει. Που μακροθυμεί. Που δεν φοβάται, γιατί αφήνεται. Ανυπεράσπιστη και την ίδια στιγμή ελεύθερη.
Μνημονεύουμε το Σάββατο των Ψυχών για να στεκόμαστε κι εμείς ανυπεράσπιστοι, αφημένοι στην Αγάπη.
ΣΤΑΘΗΚΑ ΠΑΝΤΑ ΑΝΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΟΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΟΠΩΣ ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ
ΕΤΣΙ ΕΜΑΘΑ ΤΙ ΘΑ ΠΕΙ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ
(Τάσος Λειβαδίτης)
π.Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Ένα ακόμη Σάββατο ψυχών. Και ο κατάλογος που μνημονεύουμε μακραίνει. Φεύγουν από κοντά μας. Κι εμείς, χωρίς να το καταλαβαίνουμε στα τρίσβαθα της καρδιάς μας, αναπέμπουμε δέηση. Για εκείνον, τον μικρότερο, τον μεγαλύτερο, τον βασιλέα, τον στρατιώτη, τον πλούσιο, τον πένητα, τον δίκαιο, τον αμαρτωλό. Και κάπου η σκέψη περνά. Πλησιάζει η ώρα;
Ανυπεράσπιστοι οι νεκροί μπροστά στο Θεό. Αλλά και μπροστά στους ανθρώπους. Αν τους ρίξεις μια πέτρα, αν τους βρίσεις, αν τους αγγίξεις με λαχτάρα, αν τους φιλήσεις, αν τους περιφρονήσεις, επιχείρημα ουδέν. Αυτό είναι η αιωνιότητα. Επιχείρημα ουδέν. Μόνο σιωπή. Κι ένα ιλαρό φως να απλώνεται στην όψη. Της ψυχής τώρα. Του σώματος όταν έρθει η ώρα της Ανάστασης.
Δεν ξέρουμε αν πλησιάζει η ώρα. Ξέρουμε όμως ότι είναι πάντοτε ώρα να αφήσουμε κατά μέρος κάθε επιχείρημα. Όχι παραιτούμενοι από την λογική μας. Αλλά γνωρίζοντας ότι απέναντι στο νόημα της ζωής δεν χωράνε αποδείξεις. Μόνο πίστη. Στον Αναστάντα και Αναληφθέντα. Σ’ Αυτόν που δεν μας άφησε ορφανούς, αλλά στέλνει το Πνεύμα Του. Για να μας απαλλάξει από την αγωνία των επιχειρημάτων και να μας ανοίξει τον δρόμο προς την Αγάπη. Εκείνη που δεν υπερασπίζεται γιατί δεν προσβάλλει. Που δεν ζητεί τα εαυτής γιατί ξέρει να δίνει. Που μακροθυμεί. Που δεν φοβάται, γιατί αφήνεται. Ανυπεράσπιστη και την ίδια στιγμή ελεύθερη.
Μνημονεύουμε το Σάββατο των Ψυχών για να στεκόμαστε κι εμείς ανυπεράσπιστοι, αφημένοι στην Αγάπη.