Τρίτη 26 Μαρτίου 2013

Λύπη ὠφέλιμη καί λύπη δαιμονική




Ὁ διάβολος καταφέρνει νά παραπλανήσει τόν ἄνθρωπο, ὥστε νά κάνει κακή διαχείρηση τῆς δύναμης πού λέγεται λύπη. Δημιουργεῖ δαιμονική λύπη καί κατάθλιψη στόν ἄνθρωπο. Ἰδιαίτερα πολεμᾶ αὐτούς πού τόν πολεμοῦν καί προσπαθοῦν νά ἀγαπήσουν τόν Θεό.
«Ὁ ἐχθρός» δίδασκε ὁ Στάρετς Παρθένιος «φέρνει κατάθλιψη σέ κάθε ψυχή πού θέλει νά σωθεῖ»1Ἡ δαιμονική λύπη-κατάθλιψη ἐπέρχεται μέ ἀφορμές εἴτε ἐσωτερικά γεγονότα καί πειρασμούς εἴτε ἐξωτερικά συμβάντα (ἀτυχήματα, θάνατοι, συκοφαντίες, κακολογίες, ἀδικίες). Θά πρέπει ὁ πνευματικός ἀγωνιστής νά τήν πολεμᾶ μέ κάθε τρόπο.

«Δὲν πρέπει», παρατηρεῖ ὁ Χρυσορρήμων, « νὰ στενοχωριοῦνται καὶ νὰ θλίβονται ἐκεῖνοι ποὺ κακολογοῦνται, μὰ ἐκεῖνοι ποὺ κακολογοῦν. Γιατί δὲν θ’ ἀπολογηθοῦν οἱ πρῶτοι γιὰ ὅσα λέγονται σὲ βάρος ἄλλων. Ἐκεῖνοι ποὺ πρέπει νὰ τρέμουν καὶ ν’ ἀνησυχοῦν εἶναι οἱ δεύτεροι, γιατί ἀργὰ ἢ γρήγορα θὰ συρθοῦν στὸ φοβερὸ Δικαστήριο τοῦ Θεοῦ, ὅπου θὰ λογοδοτήσουν γιὰ ὅσες κακολογίες ξεστόμισαν. Κι ἐκεῖνοι ποὺ κακολογοῦνται, πάντως, πρέπει ν’ ἀνησυχοῦν, ἂν ὅσα λένε γι’ αὐτοὺς εἶναι ἀληθινά»2.
Πότε λοιπόν ἐπιτρέπεται νά λυπᾶται ὁ Χριστιανός;
«Γιὰ δύο μονάχα λόγους», ἀπαντᾶ ἐπίσης ὁ ἱερός Χρυσόστομος: «Ὅταν εἴτε ὁ ἴδιος εἴτε ὁ πλησίον του ἔρχεται σὲ ἀντίθεση μὲ τὸν Θεὸ καὶ τὸ ἅγιο θέλημά Του»3.
Ὅταν μᾶς ἀδικοῦν θά πρέπει νά χαιρόμαστε.
«Σὲ κάθε περίπτωση», διδάσκει ὁ Χρυσορρήμων, « ἂς μὴ νοιαζόμαστε γιὰ τὸ ἂν μᾶς κατηγοροῦν κάποιοι, ἀλλὰ γιὰ τὸ ἂν μᾶς κατηγοροῦν δικαιολογημένα. Ἄν, λοιπόν, δικαιολογημένα μᾶς κατηγοροῦν, πρέπει νὰ κλαῖμε καὶ νὰ μετανοοῦμε. Ἄν, πάλι, μᾶς κατηγοροῦν ἄδικα, πρέπει ἐκείνους νὰ κλαῖμε καὶ τοὺς ἑαυτούς μας νὰ μακαρίζουμε, φέροντας στὸν νοῦ μας τὰ λόγια του Κυρίου: «Μακάριοι εἶστε ὅταν σᾶς χλευάσουν καὶ σᾶς καταδιώξουν καὶ σᾶς κακολογήσουν μὲ κάθε ψεύτικη κατηγορία» (Μάτθ. 5:11). Ὄχι λύπη καὶ ἀθυμία, ἀλλὰ χαρὰ καὶ ἀγαλλίαση ἂς αἰσθανόμαστε τότε, γιατί ἡ ἀνταμοιβή μας στοὺς οὐρανοὺς θὰ εἶναι μεγάλη»4.
Στόν βίο τῆς ἁγίας Συγκλητικῆς διαβάζουμε ὅτι ἡ μακαρία Συγκλητικὴ ἔλεγε στίς ἀδελφές, πού εἶχαν συγκεντρωθεῖ κοντὰ της:
«Ὑπάρχει λύπη ὠφελίμη καὶ λύπη βλαπτική. Ὠφέλιμη εἶναι ἡ λύπη, ὅταν ὁ ἄνθρωπος θρηνεῖ για τὶς ἁμαρτίες του, ὅταν θλίβεται για τὴν (πνευματικὴ) ἄγνοια τοῦ πλησίον, ὅταν ἀνησυχεῖ μήπως ξεφύγει ἀπὸ τὸν σκοπὸ του καὶ ὅταν ἔχει ἀγωνία νά κατακτήσει τὴν τέλεια ἀρετή. Ὑπάρχει ὅμως καὶ ἡ λύπη πού ὑποβάλλει ὁ ἐχθρός, κι αὐτὴ εἶναι ἐντελῶς παραλόγη. Ἀπὸ μερικοὺς ὀνομάζεται καὶ ἀκηδία. Τήν λύπη αὐτήν πρέπει να τὴν ἀποδιώχνουμε μὲ τὴν προσευχὴ κυρίως καὶ τὴν ψαλμωδία, κάνοντας τήν σκέψη ὅτι στήν παροῦσα ζωὴ κανένας ἀσύνετος δεν εἶναι χωρὶς (τέτοιες) λύπες»5.
«Ἂς μὴν ἀφήνουμε τὴν λύπη», διδάσκει ὁ Χρυσορρήμων, «νὰ μᾶς κυριεύει τόσο, ὥστε νὰ μᾶς ὁδηγεῖ σὲ παράλογες ἐνέργειες εἴτε σὲ ἀδιάκριτη ἐσωστρέφεια. Μᾶς βρῆκε ἕνας πειρασμός, μιὰ δοκιμασία, μιὰ συμφορά; Ὁ Θεός, ποὺ παραχώρησε τὸν πειρασμό, γνωρίζει καὶ πότε πρέπει νὰ λήξει. Αὐτός, ὡς παντοδύναμος, μπορεῖ νὰ μᾶς ἀπαλλάξει ἀπὸ κάθε κακό, ὅταν ἔρθει ἡ κατάλληλη ὥρα, προπαντὸς ὅταν μετανοήσουμε γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας καὶ ἐπιστρέψουμε κοντά Του»6.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου