Ἡ Ἱστορία τῆς Ἁγίας Ζώνης

Σύγγελης Κωνσταντῖνος

Στὶς 31 Αὐγούστου θὰ ἑορτάσουμε καὶ φέτος τὴν Κατάθεση τῆς Τιμίας Ζώνης τῆς Θεοτόκου. Ἀποτελεῖ τὸ μοναδικὸ ἱερὸ κειμήλιο ποὺ σχετίζεται μὲ τὸν ἐπίγειο βίο τῆς Θεοτόκου καὶ διασῴζεται μέχρι σήμερα στὴν Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Βατοπαιδίου στὸ Ἅγιο Ὄρος, στὸ Περιβόλι τῆς Παναγίας. Ἡ ἴδια ἡ Θεοτόκος τὴν ὕφανε ἀπὸ τρίχες καμήλας.

Οἱ πληροφορίες γιὰ τὸν ἐπίγειο βίο τῆς Θεοτόκου εἶναι λιγοστὲς καὶ προέρχονται ἀπὸ τὴν Καινὴ Διαθήκη καὶ ἀπὸ τὴν παράδοση ποὺ διασώθηκε ἀπὸ τοὺς ἀποστολικοὺς ἀκόμη χρόνους.

Ἡ Θεοτόκος μέχρι τὴν Κοίμησή της παρέμεινε στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ἦταν μέλος τῆς πρώτης Ἐκκλησίας. Τὴ φροντίδα της εἶχε ἀναλάβει ὁ ἀγαπημένος μαθητὴς τοῦ Κυρίου, ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης.

Οἱ τελευταῖες στιγμὲς τῆς ἐπίγειας ζωῆς της εἶναι θαυμαστὲς καὶ συγκινητικές. Κοντὰ της βρέθηκαν οἱ Ἀπόστολοι οἱ ὁποῖοι ἔφτασαν ἀπὸ τὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης στὰ Ἱεροσόλυμα μὲ τρόπο θαυμαστό, «ἐπὶ νεφελῶν».

Ἡ θεία καὶ ἡ ἀνθρώπινη δικαιοσύνη

Μητροπολίτης Λεμεσοῦ Ἀθανάσιος

Γίνεται πολὺς λόγος σήμερα γιὰ τὴ δικαιοσύνη. Ὑπάρχει ὅμως τεράστια διαφορὰ ἀνάμεσα στὴν ἀνθρώπινη καὶ θεία δικαιοσύνη. 
Ὁ Ἀββὰς Ἰσαὰκ ὁ Σύρος ἀναφέρει: «μὴν πεῖς τὸν Θεὸ δίκαιο» διότι κατὰ τὴν ἀνθρώπινη δικαιοσύνη ὁ Θεὸς εἶναι ἄδικος, μὲ τὴν ἔννοια ὅτι οἱ ἄνθρωποι θεωροῦν ὅτι ἕνας κακὸς ἄνθρωπος θὰ πρέπει νὰ τιμωρηθεῖ ἀνάλογα μὲ τὴν παρανομία ποὺ ἔκανε.
Τὰ μέτρα ὅμως τῆς δικαιοσύνης τοῦ Θεοῦ εἶναι ἄλλα, μπορεῖ ἕνας ἄνθρωπος νὰ πεῖ ἁπλῶς ἕνα συγγνώμη καὶ ὁ Θεὸς νὰ τὸν συγχωρέσει, ἐὰν ἔχει μετανοήσει πραγματικά.
Ὁ Χριστὸς λέει ὅτι εἶναι μακάριοι ὅσοι διώκονται λόγῳ τῆς δικαιοσύνης, δηλαδὴ γιὰ τὴν ἐπικράτηση τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ. Ἡ θεία δικαιοσύνη εἶναι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.
Κατ’ ἀκρίβεια, δικαιοσύνη εἶναι νὰ κατοικήσει ὁ Χριστὸς μέσα στὸν ἄνθρωπο καὶ πραγματικὴ ἀδικία εἶναι ὅταν οἱ πράξεις μας καὶ οἱ ἐνέργειές μας ἀπομακρύνουν τὸν Χριστό, τὴ θεία χάρη ἀπὸ τὴν ψυχή μας. Ὁ Χριστὸς εἶναι ἡ δικαιοσύνη μας, κατὰ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο.
Ἐξάλλου στὸ Εὐαγγέλιο ἀναφέρει ὅτι ὁ Θεὸς βρέχει ἐπὶ δικαίους καὶ ἀδίκους καὶ ἀνατέλλει τὸν ἥλιο ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθούς. Ὁ Θεὸς ἀγαπᾶ ὅλο τὸν κόσμο ἐξίσου, δὲν ἔχει καμία προσωποληψία.
Ὁ ἴδιος μᾶς ὑπέδειξε πῶς νὰ ἀντιμετωπίζουμε τὴν ἀδικία λέγοντάς μας πὼς ὅταν ἔρθει κάποιος καὶ σοῦ πάρει τὰ πράγματά σου μὴν τοῦ πεῖς τίποτα, ἂν σ’ ἀγγαρεύσει νὰ πᾶς ἕνα μίλι, νὰ πᾶς δύο καὶ ἄν σοῦ δώσει ἕνα ράπισμα ἀπὸ τὴ μία πλευρά, τότε νὰ γυρίσεις καὶ τὴν ἄλλη.

60 χρόνια από την κοίμηση του Γέροντος Ιωσήφ του Ησυχαστού

Νικόλαος Κόϊος

Ο εικοστός αιώνας ήταν ο αιώνας των κοσμογονικών αλλαγών στο παγκόσμιο κοινωνικό, οικονομικό, επιστημονικό, τεχνολογικό και κοινωνικό γίγνεσθαι. Τον χαρακτήρισαν οι δύο φονικότεροι πόλεμοι στην ιστορία της ανθρωπότητας, οι οποίοι άλλαξαν τον χάρτη της Γης. Σημαντικές προσωπικότητες διαδραμάτισαν καθοριστικούς ρόλους για τα πεπρωμένα της ανθρωπότητας, τέτοιους που τους προσέδωσαν μεγάλη φήμη, αρνητική ή θετική.

Στα μέσα αυτής της πολυτάραχης και τόσο ανατρεπτικής περιόδου γεννήθηκε, έζησε και πέθανε ένας άνθρωπος του οποίου η προσωπικότητα ελάχιστα θα μπορούσε να απασχολήσει τους μελετητές και αναλυτές των γεγονότων που γέννησαν την σημερινή εποχή. Στον χώρο όμως του Πνεύματος η παρουσία του έμελλε να σημαδέψει ανεξίτηλα την γενεά εκείνη, η οποία κόντρα στο ρεύμα της ηδονοθηρίας και του καταναλωτισμού, το οποίο συνήθως ακολουθεί μετά από περιόδους πολέμων και καταπιέσεων, αναζητούσε τον δρόμο προς την Αληθινή Ζωή.

Πέρασαν 60 έτη από την κοίμηση του οσίου Γέροντος Ιωσήφ του Ησυχαστού ή Σπηλαιώτου (1897-1959) και οι πνευματικοί του βλαστοί ανέρχονται σε πολλές εκατοντάδες, ίσως και χιλιάδες. Ένας άσημος γόνος μιας φτωχής και ταλαιπωρημένης νησιωτικής οικογένειας αισθάνεται στην καρδιά του την κλήση του Θεού, να Τον αγαπήσει εις τέλος και ανταποκρίνεται. Κατά τον χαρακτηρισμό του μαρτυρικώς απαχθέντος επισκόπου Χαλεπίου Παύλου, καθίσταται ένας «ζητιάνος του Πνεύματος». Παίρνει την απόφαση και αναζητά ως μανικός κυνηγός θησαυρών τον πολύτιμο μαργαρίτη και δεν κάνει ούτε ένα βήμα πίσω στην αναζήτησή του, σύμφωνα με τον φοβερό εκείνο ευαγγελικό λόγο: “ουδείς επιβαλών την χείρα αυτού επ’ άροτρον και βλέπων εις τα οπίσω εύθετός εστιν εις την Βασιλείαν του Θεού”.

Ο μακάριος Μωυσής ο Αιθίοπας

Αυτός ο μακάριος Μωυσής ήταν Αιθίοπας και πολύ μαύρος ως προς το χρώμα, δούλος ενός πολιτικού ανθρώπου, τον οποίο τον έδιωξε ο αφέντης του εξ αιτίας της μεγάλης του κακίας και της συνήθειάς του να κλέβει και να είναι δύστροπος. Αυτός λοιπόν επειδή κράτησε κακία μία φορά σε ένα βοσκό, επειδή τον εμπόδισε και δεν τον άφησε να κάμει ένα κακό, αποφάσισε να θανατώσει τον βο­σκό εκείνο. Έτσι όταν έμαθε, ότι ο βοσκός ήταν αντίπερα στον ποταμό Νείλο, την εποχή που ο Νείλος ήταν πλημμυρισμένος, δάγκωσε την μάχαιρά του με το στόμα του και, αφού τύλιξε το πανωφόρι του στο κεφάλι του, πέρασε τον ποταμό κολυμπώντας.

Ο βοσκός όμως κατάλαβε τον ερχομό του, γι’ αυτό αφήνοντας τα πρόβατά του έφυγε. Τότε ο Μωυσής διάλεξε τέσσερα κριάρια α­πό το μαντρί του φτωχού εκείνου και τα έσφαξε. Έπειτα έδεσε τα κριάρια σε σχοινί και κρατώντας το, διαπέρασε πάλι τον ποταμό κολυμπώντας. Και αφού έφαγε τα κρέατα των κριαριών και πούλη­σε τα δέρματα, πήγε στους φίλους του.

ΤΟ ΔΙΚΙΟ ΚΑΙ Η ΑΓΑΠΗ

Αλέξης Αλεξάνδρου

Το δίκιο είναι ο μεγαλύτερος εχθρός των σχέσεων.Το δίκιο είναι ο ύπουλος εχθρός της αγάπης. Ταμπουρωμένοι πίσω απ'το δίκιο μας γκρεμίσουμε και τον άλλο και την σχέση μας μαζί του. Έλεγε ο Άγιος Παΐσιος πως οι πιο πολλοι που χωριζουν έχουν και οι δυο δίκιο. Και το ζητούν, το επιζητούν, το διεκδικούν με μανία. Κι έτσι αυτοί οι δεσμοί ραγίζουν και γίνονται κομμάτια.

Δίκιο.Μια μάσκα που φορώ, που κρύβει τον εγωισμό. Τι να το κάνω το δίκιο; Προτιμώ καλύτερα να στο δώσω και να κρατήσω την αγάπη. Η αγάπη είναι ωραία μα θέλει κόπο και πόνο. Αυταπάρνηση και θυσία. Σεβασμό κι ελευθερία.

Η αγάπη είναι να νιώσεις τον άλλο, να δεχτείς τις αδυναμίες του. Να τον στηρίξεις και όχι να τον συντρίψεις. Να δώσεις τόπο στην οργή, να σιωπήσεις την ώρα που θες σαν τρελός να μιλήσεις. Η αγάπη είναι σταυρός που καλείσαι με τον άλλο να σηκώσεις. Να σταυρώσεις το εγώ και να μείνεις στο εμείς. Αγάπη είναι να συγχωρείς. Να δίνεις δεύτερες ευκαιρίες. Να χτίζεις με υπομονή ότι η ζωή γκρεμίζει.

Εκεί, μαζί. Εγώ κι εσύ.Στη χαρά μα και στη θλίψη,στα καλά και στα κακά. Το δύο να γίνει ένα. Ένα με τον Ένα. Χωρίς Θεό πως ν'αντέξεις; Χωρίς την Αγάπη πως να ποτίσεις την αγάπη σου; Πως ο πηλός να σταθεί μπρος στη λαίλαπα των καιρών,αν δεν κοιτάξει και λίγο ουρανό;

Λένε πως σ'ένα γάμο δεν είναι μόνο δυό. Υπάρχει κι ο Χριστός που προπορεύεται. Κι αν δεν Τον ακολουθήσεις κάπου θα χαθείς στις παγίδες και τους πειρασμούς.

Δίκιο και αγάπη.Εγωισμός και θυσία. Κόσμος και Θεός.Τι προτιμάς;Στην τελική το σημαντικό σε μια σχέση είναι αυτό που λέει ο π.Βαρνάβας Γιαγκου: "Σημασία δεν έχει αν έχω δίκιο, αλλά αν άλλαξα μυαλά για να συνυπάρχω με τον άλλο"

πηγή

Λειτουργική αναγέννηση

+Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου

Με αφορμή πρόσφατες θεολογικές συζητήσεις, θα ήθελα να καταθέσω τον λογισμό μου, ειλικρινά, ταπεινά και πολύ απλά. Κατ’ αρχάς θεωρώ αδόκιμο τον όρο «λειτουργική αναγέννηση». Αναγέννηση, νομίζω, σημαίνει εκ νέου γέννηση, ξαναγέννημα, επειδή έχουμε φθορά, ακρωτηριασμό, αδυναμία ή και παρακμή. Παρατηρείται αποδεδειγμένα κάτι τέτοιο, και γι’ αυτό φταίει το κείμενο, η γλώσσα της θείας Λειτουργίας και η εκ τούτου μη συμμετοχή των λαϊκών στα εκκλησιαστικά δρώμενα; Με μόνο οπλισμό την ειλικρίνειά μου εξέρχομαι, για να μη χαρακτηριστώ κοσμόφοβος και μισόκοσμος, και δίχως δυνατά και ισχυρά επιχειρήματα διατυπώνω ξεκάθαρα τη σκέψη μου και λέγω, πρώτα σε μένα, πως χρειάζεται καλύτερα προσωπική αναγέννηση. Ταπεινή μαθητεία στην παράδοση, στην απλότητα, στη σωφροσύνη, με άχρωμα γυαλιά. Δεν θεωρώ ότι αυτό είναι το κύριο πραγματικό ποιμαντικό πρόβλημα. Είναι δημιουργημένο, κατασκευασμένο πρόβλημα. Μάλιστα προέρχεται από εκεί που δεν θα το περίμενες. Δεν θεωρώ, επαναλαμβάνω, ότι είναι πραγματικής ποιμαντικής αναγκαιότητας.

Μετέστης προς την ζωήν, μήτηρ υπάρχουσα της ζωής...

Η Κοίμησις της Θεοτόκου

† Αρχ. Γεώργιος Καψάνης, Προηγούμενος Ι. Μ. Γρηγορίου Αγίου Όρους

Οἱ ἑορτές τῆς Παναγίας μας, οἱ Θεομητορικές Ἑορτές καί μέσα σ’ αὐτές ἡ μεγαλύτερη εἶναι ἡ ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, ἕνα Πάσχα μικρό, ἕνα Πάσχα μές τό καλοκαίρι, μᾶς δίνει τήν εὐκαιρία νά ἐκφράσωμε τήν βαθειά μας εὐγνωμοσύνη πρός τήν Μητέρα τοῦ Λυτρωτοῦ μας καί δική μας Μητέρα γιά ὅτι ἔχει κάνει γιά τό ἀνθρώπινο γένος καί γιά τόν κάθε ἕνα ἀπό μᾶς. Διότι, χωρίς τή δική της συνέργεια καί προσφορά εἰς τόν Ἅγιον Τριαδικόν Θεόν δέν θα ἐνσαρκοῦτο ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ. Περίμενε ὁ Θεός νά βρεθεῖ μία τέτοια ἁγία ψυχή, πανάσπιλη, πάναγνη, ἡ ὁποία θά προσέφερε ὅλη τήν ἐλευθερία της εἰς τόν Θεόν, ὥστε καί ὁ Θεός νά προσφερθῆ ὁλόκληρος σ’ Αὐτήν.

Κι αὐτή ἦταν ἡ εὐλογημένη Μαρία, ἡ ταπεινή κόρη τῆς Ναζαρέτ. Τήν εὐγνωμονοῦμε. Μᾶς ἔδωσε ὅ,τι πολυτιμότερο ἔχουμε στή ζωή μας. Τόν Σωτῆρα μας. Τί θά εἴμαστε χωρίς τόν Σωτῆρα Χριστόν. Οἱ ἀπελπισμένοι κατάδικοι τοῦ θανάτου. Οἱ αἰώνιοι αἰχμάλωτοι τοῦ διαβόλου. Χωρίς ἐλπίδα. Ἐάν λοιπόν ἔχωμε Σωτῆρα καί Λυτρωτή καί Θεόν τόν Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν Θεόν ἐνανθρωπήσαντα, αὐτό τό ὀφείλουμε εἰς τήν Κυρίαν Θεοτόκον.

Οἱ ἁπλὲς χαρὲς τοῦ καλοκαιριοῦ

Φώτης Κόντογλου

Βλογημένος ὁ ἄνθρωπος ποὺ μπορεῖ, τώρα τὸ καλοκαίρι, νὰ ξεμακρύνει γιὰ λίγο ἀπὸ τὴν ταραχὴ τῆς πολιτείας. Ἂν τοῦ ἀρέσει ἡ θάλασσα, ἂς πάει σὲ κανένα νησί, ποὺ δὲν εἶναι ἀκόμα χαλασμένοι οἱ νησιῶτες, ἢ σὲ κανένα ψαραδοχώρι. Νὰ μὴν κουβαλήσει ὅμως μαζί του τὴν πολιτεία, ὅπως κάνουνε πολλοί, ποὺ ἀπὸ τὴ μιὰ θέλουνε νὰ ἀφήσουνε τὴν ταραχὴ πίσω τους, κι ἀπὸ τὴν ἄλλη κουβαλᾶνε μαζί τους ὅλα τὰ περίπλοκα καὶ κουραστικὰ καθέκαστα τῆς πολιτείας.

Πάρε μαζί σου ὅσο λιγώτερα πράγματα μπορεῖς. Γιατί, τὸ πιὸ μεγάλο κέρδος ποὺ θὰ ’χεις πηγαίνοντας σ’ ἕνα τέτοιο μέρος, θὰ ‘ναὶ ἡ φχαρίστηση ποὺ νιώθει ὁ ἄνθρωπος σὰν τοῦ λείψουνε πολλὰ πράγματα, ποὺ τὰ ἔχει στὴν πολιτεία τόσο εὔκολα, καὶ ποὺ ἐκεῖ πέρα θὰ τοῦ φαίνεται σὰν κάποια μεγάλη ἀπόλαυση καὶ χαρὰ τὸ πιὸ παραμικρὸ πράγμα. Δυστυχισμένοι οἱ ἄνθρωποι ποὺ δὲν τοὺς λείπει τίποτα, καὶ δὲν ἔχουνε τὴν ἐλπίδα νὰ λαχταρήσουνε κάποιο πράγμα, εἴτε φαγητὸ εἶναι, εἴτε ξεκούρασμα, εἴτε ὁμιλία, εἴτε ζεστασιά, εἴτε δροσιά. Καὶ καλότυχοι ἀληθινὰ ὅσοι δὲν τὰ ἔχουνε ὅλα εὔκολα, καὶ γιὰ τοῦτο γίνουνται γιὰ δαύτους ὁλοένα νέα καὶ δροσερὰ ὅλα τὰ πράγματα.

Το δέντρο που έδινε

«Κύριε ελέησον»: Πολύ λίγοι σήμερα ξέρουν τι σημαίνει

Το «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με», και συντομότερα «Κύριε ελέησον», από τον καιρό των Αποστόλων χαρίστηκε στους Χριστιανούς και ορίστηκε να το λένε ακατάπαυστα, όπως και το λένε. Τι σημαίνει όμως τούτο το «Κύριε ελέησον», είναι πολύ λίγοι σήμερα που το ξέρουν, κι έτσι φωνάζουν καθημερινά ανωφελώς, αλλοίμονο, και ματαίως το «Κύριε ελέησον», και το έλεος του Κυρίου δεν το λαβαίνουν γιατί δεν ξέρουν τι ζητούν.

Γι’ αυτό πρέπει να ξέρομε πως ο Υιός και Λόγος του Θεού, αφότου σαρκώθηκε και έγινε άνθρωπος και υπέμεινε τόσα πάθη και σταυρώθηκε και χύνοντας το πανάγιο αίμα Του εξαγόρασε τον άνθρωπο από τα χέρια του διαβόλου, από τότε έγινε Κύριος και εξουσιαστής της ανθρώπινης φύσεως. Και προτού βέβαια σαρκωθεί ήταν Κύριος όλων των κτισμάτων, ορατών και αοράτων, ως δημιουργός και ποιητής τους, όμως των ανθρώπων και των δαιμόνων που δε θέλησαν από μόνοι τους να τον έχουν Κύριο και εξουσιαστή τους, δεν ήταν και Αυτός Κύριος τους, ο Κύριος όλου του κόσμου.

Ο πανάγαθος Θεός δηλαδή, και τους Αγγέλους και τους ανθρώπους τους έκανε αυτεξούσιους και τους χάρισε το λογικό, να έχουν γνώση και διάκριση· γι’ αυτό, ως δίκαιος που είναι και αληθινός, δε θέλησε να τους αφαιρέσει το αυτεξούσιο και να τους εξουσιάζει με τη βία και χωρίς τη θέλησή τους. Αλλά εκείνους που θέλουν να είναι κάτω από την εξουσία και διακυβέρνησή Του, εκείνους ο Θεός και τους εξουσιάζει και τους κυβερνά· εκείνους πάλι που δε θέλουν, τους αφήνει να κάνουν το θέλημα τους, ως αυτεξούσιοι που είναι. Για τούτο και τον Αδάμ που πλανήθηκε από τον αποστάτη διάβολο κι έγινε κι αυτός αποστάτης του Θεού και δε θέλησε να υπακούσει στην εντολή Του, τον άφησε ο Θεός στο αυτεξούσιό του και δε θέλησε να τον εξουσιάζει τυραννικά.

῞Ελα σ’ ἐμᾶς, Κύριε, σέ ὥρα σκοτοδύνης, στήν ἄκρη τοῦ βουνοῦ...

... ‘Ο Κύριος διέχυσε ἐπί τοῦ ὄρους μέσα στήν καρδιά τῶν μαθητῶν Του μία σταγόνα χαρᾶς μπροστά στήν ἀπέραντη θλίψι τους. ῎Αναψε στίς ψυχές τους τό καντήλι τῆς ἐλπίδος μπροστά σέ μιά κοιλάδα σκότους. Τούς ἔδωσε τήν δυνατότητα νά γευθοῦν τό οὐράνιο φῶς, γιά νά μή ἀπελπισθοῦν στόν καιρό τοῦ ἑκουσίου Πάθους καί τῆς Σταυρώσεώς Του.

  

Μή χαίρεσαι λοιπόν, ‘Απόστολε Πέτρε, πρίν νά ὑποφέρης καί νά μᾶς μεταφέρης τό Εὐαγγέλιο τῆς σωτηρίας. ‘Εάν θά παραμείνης μέ τόν Κύριο στό Θαβώρ, τότε ποιός θά σωθῆ, ποιός θά διδάξη, ποιός θά σταυρωθῆ γιά ἐμᾶς; Ποιός θά ἀποθάνη καί ποιός θά ἀναστηθῆ γιά ἐμᾶς; ῎Η ποιός στήν θέσι σου μέ τέτοια τόλμη θά διδάξη, θά ταλαιπωρηθῆ καί μέ τό κεφάλι πρός τά κάτω θά σταυρωθῆ; Ποιός θά ὁμολογήση τόν Χριστό ἐνώπιον τῶν καισάρων τῆς Ρώμης;

῞Ελα πάλι μαζί μας, ‘Ιησοῦ καί μήν ἀκοῦς τόν Πέτρο. Κατέβα ἀπό τό Θαβώρ καί ἔλα στά σπίτια μας, στίς ψυχές μας. ῎Ελα ἐδῶ, ὅπου ὑποφέρουμε καί μοχθοῦμε γιά τόν ἐπιούσιο ἄρτο. Καί ἄν ὁ Πέτρος δέν θέλη νά κατέβη, ἄφησέ τον στό βουνό καί ἔλα ‘Εσύ σ’ ἐμᾶς, στίς καρδιές μας.

Γιατί ευλογούνται τα σταφύλια

Γ.Σκαλτσή, Καθηγητου Α.Π.Θ

Η ευλογία των σταφυλιών κατά τη Μεταμόρφωση κατανοείται μέσα από τις θεολογικές, ανθρωπολογικές και κοσμολογικές διαστάσεις της εορτής αυτής.

Ο Κύριος «ημέρας εξ» η «ωσεί ημέρας οκτώ», μετά την πρόρρηση του Πάθους Του,«εις όρος υψηλόν... μετεμορφώθη έμπροσθεν αυτών (Πέτρου, ᾿Ιακώβου και ᾿Ιωάννου), και έλαμψε το πρόσωπον αυτού ως ο ήλιος,τα δε ιμάτια αυτού εγένετο λευκά ως το φως».

Αυτός είναι ο Δημιουργός του κόσμου,αλλά και ο κυρίαρχος των εσχάτων. Αυτός είναι η άμπελος «εν ουρανοίς μεν έχουσα την ρίζαν, επί γης δε τα κλήματα, άμπελος κλαδευομένη το σώμα, αλλ᾿ ου την ρίζαν, άμπελος μετά τρίτην ημέραν του κλαδευθήναι βλαστάνουσα τον βότρυν της αναστάσεως».

ΜΕΓΑΣ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΚΑΝΩΝ

Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρός, τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Ἀμήν.

Ψαλμὸς 142

Κύριε εἰσάκουσον τῆς προσευχῆς μου ἐνώτισαι τὴν δέησίν μου ἐν τῇ ἀληθείᾳ σου εἰσάκουσόν μου ἐν τῇ δικαιοσύνῃ σου 

καὶ μὴ εἰσέλθῃς εἰς κρίσιν μετὰ τοῦ δούλου σου ὅτι οὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν σου πᾶς ζῶν 

ὅτι κατεδίωξεν ὁ ἐχθρὸς τὴν ψυχήν μου ἐταπείνωσεν εἰς γῆν τὴν ζωήν μου ἐκάθισέ με ἐν σκοτεινοῖς ὡς νεκροὺς αἰῶνος 

καὶ ἠκηδίασεν ἐπ' ἐμὲ τὸ πνεῦμά μου ἐν ἐμοὶ ἐταράχθη ἡ καρδία μου 

ἐμνήσθην ἡμερῶν ἀρχαίων ἐμελέτησα ἐν πᾶσι τοῖς ἔργοις σου ἐν ποιήμασι τῶν χειρῶν σου ἐμελέτων 

διεπέτασα πρὸς σὲ τὰς χεῖράς μου ἡ ψυχή μου ὡς γῆ ἄνυδρός σοι 

ταχὺ εἰσάκουσόν μου Κύριε ἐξέλιπε τὸ πνεῦμά μου· μὴ ἀποστρέψῃς τὸ πρόσωπόν σου ἀπ' ἐμοῦ καὶ ὁμοιωθήσομαι τοῖς καταβαίνουσιν εἰς λάκκον 

ἀκουστὸν ποίησόν μοι τὸ πρωῒ τὸ ἔλεός σου ὅτι ἐπὶ σοὶ ἤλπισα· γνώρισόν μοι Κύριε ὁδὸν ἐν ᾗ πορεύσομαι ὅτι πρὸς σὲ ἦρα τὴν ψυχήν μου 

ἐξελοῦ με ἐκ τῶν ἐχθρῶν μου Κύριε πρὸς σὲ κατέφυγον 

δίδαξόν με τοῦ ποιεῖν τὸ θέλημά σου ὅτι σὺ εἶ ὁ Θεός μου· τὸ πνεῦμά σου τὸ ἀγαθὸν ὁδηγήσει με ἐν γῇ εὐθείᾳ

ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός σου Κύριε ζήσεις με ἐν τῇ δικαιοσύνῃ σου ἐξάξεις ἐκ θλίψεως τὴν ψυχήν μου 

καὶ ἐν τῷ ἐλέει σου ἐξολοθρεύσεις τοὺς ἐχθρούς μου καὶ ἀπολεῖς πάντας τοὺς θλίβοντας τὴν ψυχήν μου ὅτι ἐγὼ δοῦλός σού εἰμι. 

Θεὸς Κύριος, καὶ ἐπέφανεν ἡμῖν, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου.

Στίχ, α'. Ἐξομολογεῖσθε τῷ Κυρίῳ, καὶ ἐπικαλεῖσθε τὸ ὄνομα τὸ ἅγιον αὐτοῦ.

Στίχ, β'. Πάντα τὰ ἔθνη ἐκύκλωσάν με, καὶ τῷ ὀνόματι Κυρίου ἠμυνάμην αὐτούς,

Στίχ, γ'. Παρὰ Κυρίου ἐγένετο αὕτη, καὶ ἔστι θαυμαστὴ ἐν ὀφθαλμοῖς ἡμῶν.

Ἦχος δ' Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ 

Τῇ Θεοτόκῳ ἐκτενῶς νῦν προσδράμωμεν,

ἁμαρτωλοὶ καὶ ταπεινοί,

καὶ προσπέσωμεν ἐν μετανοίᾳ,

κράζοντες ἐκ βάθους ψυχῆς·

Δέσποινα,

βοήθησον ἐφ' ἡμῖν σπλαγχνισθεῖσα,

σπεῦσον,

ἀπολλύμεθα ὑπὸ πλήθους πταισμάτων,

μὴ ἀποστρέψῃς σοὺς δούλους κενούς·

σὲ γὰρ καὶ μόνην ἐλπίδα κεκτήμεθα.

Δόξα... Καὶ νῦν...

Οὐ σιωπήσωμέν ποτε, Θεοτόκε,

τὰς δυναστείας σου λαλεῖν οἱ ἀνάξιοι·

εἰμὴ γὰρ σὺ προΐστασο πρεσβεύουσα,

τὶς ἡμᾶς ἐρρύσατο ἐκ τοσούτων κινδύνων;

Τὶς δὲ διεφύλαξεν 

ἕως νῦν ἐλευθέρους; 

Οὐκ ἀποστῶμεν,

Δέσποινα, ἐκ σοῦ·

σοὺς γὰρ δούλους σῴζεις ἀεί,

ἐκ παντοίων δεινῶν.

Η Θεοτόκος, εικόνα της Ανθρώπινης Ελευθερίας

Μητροπολίτου Καλλίστου Διοκλείας (Γουέαρ)

…Η Θεοτόκος καθίσταται εικόνα της ανθρώπινης ελευθερίας. Για τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά και την Ορθόδοξη μυστική παράδοση η Παναγία είναι μια «ησυχάστρια», που υπηρετεί το Άγιο Πνεύμα με τη σιωπή της καρδιάς. Η εσωτερική σιωπή αυτού του είδους δεν είναι αρνητική – μια απλή απουσία ήχων ή μια παύση μεταξύ λέξεων – αλλά είναι θετική και ζωντανή, πηγάζοντας από τα βάθη της ύπαρξής μας και αποτελώντας μέρος της βασικής δομής του ανθρωπίνου προσώπου μας. Χωρίς σιωπή δεν είμαστε αυθεντικά ανθρώπινοι και χωρίς σιωπή δεν είμαστε αυθεντικά ελεύθεροι. Ενώ η αδιάκοπη φλυαρία υποδουλώνει, η ικανότητα να ακούει κανείς είναι ουσιαστικό μέρος της ελευθερίας. Η Θεοτόκος είναι ελεύθερη γιατί ακούει. Αν δεν γίνουμε ικανοί να ακούμε τους άλλους – αν δεν αποκτήσουμε, ως ένα βαθμό, τη δημιουργική εσωτερική σιωπή, όπως έκανε η ίδια – θα πάσχουμε από απουσία πραγματικής ελευθερίας. Μόνο εκείνος που ξέρει να σιωπά και να ακούει είναι ικανός και να παίρνει αποφάσεις με αυθεντική ελευθερία επιλογής…

Η ελευθερία σχετίζεται με τον πόνο. Αυτό σημαίνει κένωση (άδειασμα του εαυτού), άρση του σταυρού, εγκατάλειψη της ζωής για χάρη των άλλων. Η εθελοντική επιλογή της Παναγίας στον Ευαγγελισμό της δημιουργεί θλίψη, αλλά και χαρά.

ΜΙΚΡΟΣ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΚΑΝΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΓΙΑΝ ΘΕΟΤΟΚΟΝ

Ευλογητός ο Θεός ημών, πάντοτε, νυν, και αεί, και εις τούς αιώνας των αιώνων.

Αμήν.

Ψαλμός 142

Κύριε εισάκουσον της προσευχής μου, ενώτισαι την δέησίν μου εν τη αληθεία σου, εισάκουσον μου εν τη δικαιοσύνη σου. Και μη εισέλθης εις κρίσιν μετά τού δούλου σου, ότι ου δικαιωθήσεται ενώπιόν σου πάς ζων. Ότι κατεδίωξεν ο εχθρός την ψυχήν μου εταπείνωσεν εις γην την ζωήν μου. Εκάθησε με εν σκοτεινοίς ως νεκρούς αιώνος και ηκηδίασεν επ’ εμέ το πνεύμα μου, εν εμοί εταράχθη η καρδία μου. Εμνήσθην ημερών αρχαίων, εμελέτησα εν πάσι τοις έργοις σου, εν ποιήμασι των χειρών σου εμελέτων. Διεπέτασα προς σε τας χείράς μου, η ψυχή μου ως γη άνυδρός σοι. Ταχύ εισάκουσόν μου κύριε εξέλιπε το πνεύμα μου. Μη αποστρέψης το πρόσωπόν σου απ’ εμού και ομοιωθήσομαι τοις καταβαίνουσιν εις λάκκον. Ακουστόν ποίησόν μοι το πρωί το έλεός σου ότι επί σοι ήλπισα. Γνώρισον μοι, Κύριε, οδόν εν η πορεύσομαι ότι προς σε ήρα την ψυχήν μου. Εξελού με εκ των εχθρών μου, Κύριε, προς σε κατέφυγον. Δίδαξόν με του ποιείν το θέλημά σου ότι συ ει ο Θεός μου. Το πνεύμα σου το αγαθόν οδηγήσει με εν γη ευθεία, ένεκα του ονόματός σου, Κύριε ζήσεις με. Εν τη δικαιοσύνη σου εξάξεις εκ θλίψεως την ψυχήν μου, και εν τω ελέει σου εξολεθρεύσεις τους εχθρούς μου. Και απολείς πάντας τούς θλίβοντας την ψυχήν μου ότι εγώ δούλός σου ειμι.

Θεός Κύριος, και επέφανεν ημίν, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου.

Εξομολογείσθε τω Κυρίω, και επικαλείσθε το όνομα το άγιον αυτού.

Θεός Κύριος…

Πάντα τα έθνη εκύκλωσάν με, και τω ονόματι Κυρίου ήμυνάμην αυτούς,

Θεός Κύριος…

Παρά Κυρίου εγένετο αύτη, και εστι θαυμαστή εν οφθαλμοίς ημών.

Θεός Κύριος...

Ήχος δ'  Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.

Τη Θεοτόκω εκτενώς νυν προσδράμωμεν, * αμαρτωλοί καί ταπεινοί, και προσπέσωμεν * εν μετανοία, κράζοντες εκ βάθους ψυχής, * Δέσποινα, βοήθησον εφ’ ημίν σπλαγχνισθείσα,* σπεύσον, απολλύμεθα υπό πλήθους πταισμάτων, * μη αποστρέψης σους δούλους κενούς, * σε γαρ και μόνην ελπίδα κεκτήμεθα.

Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι, Και νυν και αεί, και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.

Ου σιωπήσωμεν ποτέ, Θεοτόκε, * τας δυναστείας σου λαλείν οι ανάξιοι, * ειμή γαρ συ προϊστασο πρεσβεύουσα, * τις ημάς ερρύσατο εκ τοσούτων κινδύνων; * Τις δε διεφύλαξεν έως νυν ελευθέρους; * Ουκ αποστώμεν, Δέσποινα, εκ σου, * σους γαρ δούλους σώζεις αεί, εκ παντοίων δεινών.