Ποιὰ ἡ διαφορὰ μεταξὺ Ὀρθοδόξων καὶ αἱρετικῶν

Ιωάννης Ρωμανίδης

Ἐξ ἐπόψεως τῆς Παραδόσεως δὲν εἶναι τὸ ἴδιο πράγμα ἡ μοντέρνα Ὀρθοδοξία μὲ τὴν παραδοσιακὴ Ὀρθοδοξία. Ὑπάρχει βέβαια κάτι τὸ κοινό, ἡ Ἁγία Γραφή· αὐτὴ ὅμως εἶναι μέρος τῆς Παραδόσεως. Τὸ πρόβλημα ὅμως εἶναι ποιὰ εἶναι ἡ οὐσία τῆς Παραδόσεως· ποιὸς εἶναι ὁ πυρήνας τῆς Παραδόσεως. Αὐτὸν θὰ τὸν βρῆ κανείς, ἂν προσέγγιση τὸ θέμα, ὅπως θὰ ἔκανε σὲ μιὰ ὁποιαδήποτε θετικὴ ἐπιστήμη.

Στὴν Ὀρθόδοξη Παράδοσι ἔχομε ἐκτός τῆς προφορικῆς Παραδόσεως καὶ γραπτὰ κείμενα. Ἔχομε τὴν Παλαιὰ Διαθήκη, ἔχομε τὴν Καινὴ Διαθήκη, ἔχομε τὶς ἀποφάσεις καὶ τὰ πρακτικὰ τῶν Οἰκουμενικῶν καὶ Τοπικῶν Συνόδων, ἔχομε τὰ συγγράμματα τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας κλπ. Τέτοια ὅμως γραπτὰ κείμενα ἔχουν σὲ ποσότητα καὶ οἱ Παπικοὶ καὶ οἱ Προτεστάντες. Ὁπότε τίθεται τὸ θέμα, ποιὰ εἶναι ἡ βασικὴ διαφορὰ μεταξὺ τῶν Ὀρθοδόξων καὶ τῶν πιστῶν τῶν ἄλλων Χριστιανικῶν δογμάτων. Γιατί οἱ μὲν νὰ εἶναι Ὀρθόδοξοι καὶ οἱ ἄλλοι αἱρετικοί; Ποιὰ εἶναι ἡ οὐσιαστικὴ διαφορὰ μεταξὺ Ὀρθοδόξων καὶ αἱρετικῶν;

Νομίζω τὴν βασικὴ διαφορὰ μποροῦμε νὰ τὴν κατανοήσωμε, ἂν πάρωμε γιὰ παράδειγμα τὴν Ἰατρικὴ ἐπιστήμη. Ἐκεῖ ἔχομε τοὺς γιατροὺς ποὺ ἀνήκουν στὸν Ἰατρικὸ Σύλλογο. Ἂν δὲν εἶναι κάποιος γιατρὸς μέλος τοῦ Ἰατρικοῦ Συλλόγου, δὲν μπορεῖ νὰ ἐξασκήση τὸ ἐπάγγελμα τοῦ γιατροῦ. Γιὰ νὰ εἶναι ἕνας γιατρὸς νόμιμος, πρέπει ὄχι μόνο νὰ εἶναι ἀπόφοιτος μιᾶς ἀνεγνωρισμένης Ἰατρικῆς Σχολῆς, ἀλλὰ καὶ μέλος τοῦ Ἰατρικοῦ Συλλόγου. Τὰ ἴδια ἰσχύουν καὶ γιὰ τοὺς δικηγόρους. Στὶς ἐπιστῆμες αὐτὲς ὑπάρχει μία συνεχὴς δοκιμασία· διότι, ἂν παρεκτραπῆ κάποιος, ὡς πρὸς τὴν ὀρθὴ ἐξάσκησι τοῦ ἐπαγγέλματός του, τότε δικάζεται ἀπὸ τὸ ἁρμόδιο ὄργανο τοῦ ἐπαγγελματικοῦ Συλλόγου στὸν ὁποῖο ἀνήκει καὶ ἀποβάλλεται τοῦ ἐπαγγελματικοῦ Σώματος.

Τὸ ἴδιο ὅμως συμβαίνει καὶ στὴ Ἐκκλησία. Ἡ ἀντίστοιχη διαδικασία μέσα στὸ Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ἀποβολὴ δηλαδὴ ἢ ἡ ἀποκοπὴ κάποιου μέλους Της, ὀνομάζεται ἀφορισμός· προκειμένου δὲ περὶ ἐκκλησιαστικοῦ ἀξιώματος καθαίρεσις. Ἔτσι οἱ αἱρετικοὶ ἀφορίζονται ἀπὸ τὸ Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Ὅπως στὸν ἰατρικὸ χῶρο σὲ ἕναν κομπογιαννίτη (ψευτογιατρὸ) δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ τοῦ ἐπιτραπῆ νὰ θεραπεύη, ἔτσι καὶ στὴν Ἐκκλησία δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἐπιτραπῆ σὲ ἕναν αἱρετικὸ νὰ θεραπεύη τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων. Διότι, ἐπειδὴ εἶναι αἱρετικός, δὲν γνωρίζει, δὲν μπορεῖ νὰ θεραπεύη.

Ὁπότε, ὅπως δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ γίνη ποτὲ ἕνωσις μεταξὺ κάποιου Συλλόγου κομπογιαννιτῶν γιατρῶν καὶ τοῦ Ἰατρικοῦ Συλλόγου, ἔτσι δὲν εἶναι ποτὲ δυνατὸν νὰ γίνη ἕνωσις μεταξὺ τῶν Ὀρθοδόξων καὶ τῶν αἱρετικῶν. Ἕνας πραγματικὸς γιατρὸς δὲν εἶναι ἐκεῖνος ποὺ ἁπλῶς διαβάζει πολλὰ ἰατρικὰ βιβλία, ἀλλὰ ἐκεῖνος ποὺ ἔχει μὲν ἀποφοιτήσει ἀπὸ τὴν Ἰατρικὴ Σχολὴ ἑνὸς Πανεπιστημίου, συγχρόνως ὅμως ἔχει μαθητεύσει γιὰ ἕνα σημαντικὸ διάστημα κοντὰ σὲ ἕναν πεπειραμένο καθηγητὴ ἀποδεδειγμένης ἱκανότητας νὰ θεραπεύη ἀρρώστους.