Απόστολος Πέτρος

Πρωτ. π. Γεώργιος Παπαβαρνάβας

Ο Απόστολος Πέτρος είχε φλογερό ζήλο και μεγάλη αγάπη για τον Χριστό. Βέβαια, κατά την διάρκεια του πάθους Του, Τον αρνήθηκε τρεις φορές με όρκο, αλλά μετενόησε. Θυμήθηκε, μετά το λάλημα του πετεινού, τον λόγο του Χριστού, που του είχε προαναγγείλει την πτώση του στο αμάρτημα της αρνήσεως, και αφού βγήκε έξω έκλαυσε πικρά. Ο Χριστός, μετά την Ανάστασή Του, τον αποκατέστησε στο αποστολικό αξίωμα, αφού τον ερώτησε τρεις φορές εάν τον αγαπά, και του έδωσε την εντολή να ποιμαίνη τα λογικά Του πρόβατα.

Η αγάπη του Αποστόλου Πέτρου για τον Χριστό φαίνεται καθαρά και στα ακόλουθα περιστατικά.

- Όταν ο Χριστός, λίγο πριν το πάθος Του, έπλυνε τα πόδια των μαθητών Του, ο Πέτρος δεν ήθελε να του πλύνη τα πόδια ο Κύριος και ο Διδάσκαλος. Όταν όμως του είπε ο Χριστός ότι εάν δεν δεχθής να σού πλύνω τα πόδια δεν μπορείς να μένης κοντά μου, τότε ο Απόστολος Πέτρος είπε, τότε Κύριε μη μου πλύνεις μόνον τα πόδια, αλλά και τα χέρια και το κεφάλι.

Η δυναμική της ασθένειας

Ο κλινήρης μοναχός Σωφρόνιος, ο οποίος πάσχει από την τερματική Νόσο Κινητικού Νευρώνος, παραχώρησε πρόσφατα μια συγκλονιστική συνέντευξη στο Crete TV, με την βοήθεια βλεμματικού συστήματος πληκτρολόγησης.

ΕΡ: Λένε ότι ο πόνος ολοκληρώνει την ύπαρξη. Εσείς το βιώνετε αυτό και πώς;

ΑΠ: Ο πόνος είναι ένα μεγάλο σχολείο και διδάσκει την αυτογνωσία η οποία οδηγεί στην αδελφογνωσία και εν τέλει στη θεογνωσία. Ο πόνος σε ταπεινώνει και με την ταπείνωση, η καρδιά μας μαλακώνει και ανοίγει στο Θεό και στον συνάνθρωπο μας. Επικοινωνώ με ανθρώπους σε όλο το κόσμο που υποφέρουν από σωματικές ή ψυχικές ασθένειες.

Με την βοήθεια του Θεού, με την εμπειρία μου στο κρεβάτι του πόνου, τους καταλαβαίνω, έστω και λίγο για να τους πω ένα παρήγορο λόγο, ένα λόγο του Χριστού μας. Σήμερα, υπάρχει τόση μοναξιά στον κόσμο και ταραχή και φόβος. Εμείς οι Χριστιανοί που έχουμε το δώρο Θεού να γνωρίζουμε τον Χριστό πρέπει να μοιραζόμαστε με τον συνάνθρωπο μας την χαρά, την γαλήνη και την αγάπη που είναι ο Χριστός. Δεν είναι αυτός ο στόχος της ύπαρξής μας, να σωθούμε όλοι;

ΕΡ: Τι θα λέγατε σε κάποιον που θέλει να κάνει ευθανασία;

ΑΠ: Η ζωή είναι ένα δώρο του Θεού προς όλους μας. Το καταλαβαίνω αυτό καλύτερα από ποτέ τώρα που είμαι στο κρεβάτι. Κανείς μας δεν ήρθε στη ζωή με τη θέλησή του. Οπότε πώς μπορείς να δώσεις ένα τέλος στη ζωή σου, αφού στην ουσία δεν σου ανήκει ; Αυτό κατά τη γνώμη μου είναι το πρόβλημα της εποχής μας, καλλιεργεί στο σύγχρονο άνθρωπο ένα εγωκεντρικό τρόπο ζωής, αποκομμένο από το κοινωνικό σύνολο, από την οικογένεια, τη γειτονιά, την πατρίδα κ.λπ. με αποτέλεσμα να θεωρούμε ότι είμαστε ανεξάρτητοι, αυτοκινούμενοι σε αυτό τον κόσμο.

Ὅσιος Δαβὶδ ἐν Θεσσαλονίκη (26 Ιουνίου)

Ο Ὅσιος Δαβίδ καταγόταν ἀπό τή βόρεια Μεσοποταμία, πού ἦταν μεγάλο μοναστικό κέντρο, καί ἐγεννήθηκε περί τό 450 μ.Χ. Γιά λόγους πού δέν ἀναφέρονται ἦλθε στή Θεσσαλονίκη μαζί μέ τό μοναχό Ἀδολᾶ. Κατά τό βιογράφο τους ὁ Ὅσιος εἰσῆλθε ἀρχικά στή μονή τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Θεοδώρου καί Μερκουρίου, ἐπιλεγομένη Κουκουλλιατῶν, τῆς ὁποίας ἡ τοποθεσία προσδιορίζεται «ἐν τῷ ἀρκτικῷ μέρει τῆς πόλεως πλησίον τοῦ τείχους ἐν ᾧ ἐστι τό παραπόρτιον τῶν Ἀπροΐτων». Τό προσωνύμιο «Κουκουλλιατῶν» ἢ «Κουκουλλατῶν» δηλώνει τούς μοναχούς πού ἔφεραν κουκούλιο, ἴσως κατά ἰδιάζοντα τρόπο, ἂν κρίνει κανείς ἀπό τίς σωζόμενες ἀπεικονίσεις τοῦ Ὁσίου, δηλαδή ριγμένο στούς ὤμους. Ἡ θέση τῆς μονῆς πρέπει νά ἀναζητηθεῖ βορειοανατολικά τῆς Ἀκροπόλεως, ἐκεῖ ὅπου ἀναγνωρίζεται τό τοπωνύμιο «Κῆπος τοῦ Προβατᾶ».

Τά παραδείγματα τῶν ἁγίων ἀνδρῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἰδιαιτέρως τοῦ Προφήτου καί βασιλέως Δαβίδ, ὁ ὁποῖος «τριετῆ χρόνον ᾐτήσατο, ἵνα δοθῇ αὐτῷ χρηστότης καί παιδεία καί σύνεσις», ὤθησαν τόν Ὅσιο Δαβίδ νά ἀποφασίσει νά καθίσει σέ δένδρο ἀμυγδαλέας μέχρι ὁ Κύριος νά τοῦ ἀποκαλύψει τό θέλημά Του καί νά τοῦ χαρίσει σύνεση καί ταπείνωση. Στό τέλος τῆς τριετίας ἐμφανίσθηκε στόν Ὅσιο Ἄγγελος Κυρίου, ὁ ὁποῖος τόν διαβεβαίωσε ὅτι εἰσακούσθηκε ἡ παράκλησή του καί ἡ δοκιμασία του ὡς δενδρίτου ἀσκητοῦ ἔληξε. Ὁ Ἄγγελος τοῦ εἶπε νά κατέλθει ἀπό τό δένδρο καί νά συνεχίσει τόν ἀσκητικό του βίο σέ κελί αἰνῶν καί εὐλογῶν τόν Θεό. Ὁ Ὅσιος ἐκοινοποίησε τήν ὀπτασία αὐτή στούς μαθητές του, ζητώντας τή βοήθειά τους γιά τήν κατασκευή τοῦ κελιοῦ. Ἡ εἴδηση γρήγορα ἔφθασε στόν Ἀρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης Δωρόθεο καί σέ ὅλη τήν πόλη.

Οι Άγιοι Πάντες

Πραγματικά είναι θαυμαστός ο Θεός μέσα στους αγίους του. Γιατί όταν κανείς αναλογισθεί τους υπερφυσικούς αγώνες των μαρτύρων, πως με ασθενή σάρκα καταντρόπιασαν τον ισχυρό στη κακία, πως έμειναν αναίσθητοι στις οδύνες και στα τραύματα, καθώς αγωνίζονταν με σώματα προς φωτιά, προς το ξίφος, προς ποικίλα και θανατηφόρα είδη βασάνων και αντιπαρατάσσονταν με καρτερία, ενώ τους έκοβαν τις σάρκες, τους διάλυαν τους αρμούς και τους συνέτριβαν τα οστά, όμως διαφύλαξαν την ομολογία της πίστεως στο Χριστό σώα και αδιάσπαστη, ακεραία και ακλόνητη, που γι’ αυτό τους χαρίσθηκε και η αναντίρρητη σοφία του Πνεύματος και η δύναμη των θαυμάτων.

Όταν κανείς αναλογισθεί επίσης την υπομονή των οσίων, πως υπέφεραν με τη θέλησή τους σαν ασώματοι τις πολυήμερες ασιτίες, τις αγρυπνίες, τις άλλες ποικίλες κακώσεις του σώματος, και αντιτάχθηκαν έως το τέλος προς τα πονηρά πάθη, προς τα τόσα είδη αμαρτίας, προς τον εσωτερικό μας αόρατο πόλεμο, προς τις αρχές και εξουσίες, ενω έλειωναν και αχρηστεύονταν εξωτερικά, αλλά ανανεώνονταν και εθεώνονταν εσωτερικά από εκείνον που τους έδωσε τα χαρίσματα των θεραπειών και δυνάμεων.

Οι Χριστιανοί σήμερα

+ Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου

Όταν ο σύγχρονος χριστιανός μιλάει για τον Θεό, εννοεί, λίγο-πολύ, κάτι που βρίσκεται πέρα μακριά στον ουρανό, άγνωστο, ακατανόητο, φοβερό, απλησίαστο, που απλά το αποδέχεται, χρήσιμο για ώρα ανάγκης, μερικές φορές του αποδίδει μαγικές ιδιότητες και συχνά επαναλαμβάνει το ανορθόδοξο «πίστευε και μη ερεύνα». 

Κατά τ΄ άλλα αυτή η πίστη στο Θεό δεν επιφέρει ουσιαστική αλλαγή στη ζωή του χριστιανού. Μπορεί να εκκλησιάζεται μερικές Κυριακές, να έχει στη βιβλιοθήκη του σύγχρονα πνευματικά βιβλία, παλιές εικόνες στο σαλόνι, κάποιο κομποσκοίνι στο χέρι, να δίνει και λίγη ελεημοσύνη. Όμως παραμένει ανυπόμονος στ΄ ότι οι άλλοι δεν είναι όπως τους θέλει, μίζερος για τα χρήματα, βυθισμένος στον ατομισμό, στην καλοπέραση, στο άγχος, στον ανταγωνισμό. Αυτό όμως δεν είναι ζωή εν Χριστώ. Μυρίζει θάνατο. 

Σε τι διαφέρει ο χριστιανός σήμερα από τον υπόλοιπο κόσμο; Όταν δεν έχει μακροθυμία, πραότητα, χαρά, απλότητα και κυρίως ταπείνωση, σημαίνει ότι δεν έχει νοιώσει τίποτε από την εν Χριστώ ζωή. Ζωή που ανακαινίζει, μεταμορφώνει και ωραιοποιεί τον άνθρωπο και μέσα από τις καθημερινές δυσκολίες. 

Η Πεντηκοστή ως ολοκλήρωση της πνευματικής μας θεραπείας

Αρχιμ.Αυγουστίνου Γ. Μύρου, Δρος Θ.

Η εκκλησιαστική εορτή της Πεντηκοστής είναι εξαιρετικά μεγάλη και σημαντική, διότι το γεγονός που βιώνουμε λατρευτικά αυτή την ημέρα ανήκει στη σειρά των σωστικών και ανεπανάληπτων ενεργειών του Θεού, οι οποίες καταγράφηκαν στην ανθρώπινη ιστορία, όπως η ενανθρώπηση, η βάπτιση, το πάθος, η ανάσταση, η ανάληψη του Χριστού.

Εκείνο που ιδιαίτερα διακρίνει το γεγονός της Πεντηκοστής είναι το γνώρισμα της πληρότητας στον παρόντα κόσμο. Με όσα συνέβησαν την ημέρα εκείνη ολοκληρώθηκε στον κτιστό άνθρωπο η αποκάλυψη του ακτίστου Θεού ως τριαδικού. (Αυτή ξεκίνησε από την αποκάλυψη του Πατρός στην Παλαιά Διαθήκη, συνεχίστηκε με την αποκάλυψη του Υιού στην Καινή Διαθήκη και ολοκληρώθηκε με τη αποκάλυψη του Αγίου Πνεύματος την ημέρα της Πεντηκοστής. Τότε οι απόστολοι έφθασαν στο τέλειο σημείο ανθρωπίνης θεογνωσίας. Γνώρισαν το Άγιο Πνεύμα όχι απλώς με τις ενέργειές του, αλλά ως αληθινό πρόσωπο, ως ιδιαίτερη υπόσταση του Θεού και συγχρόνως ομοούσιο με τον Πατέρα και τον Υιό, «τον άλλον Παράκλητον...ίνα μένη εις τον αιώνα» μαζί τους (Ιω. 14,16). Ωδηγήθηκαν από το άγιο Πνεύμα «εις πάσαν την αλήθειαν», όπως τους είχεν υποσχεθεί ο Χριστός (Ιω. 16,13). Την ημέρα εκείνη απέκτησαν την τέλεια εμπειρία της αποκαλύψεως του εν Τριάδι Θεού. Αυτή η μεγάλη αλήθεια της αποκαλύψεως της Αγίας Τριάδος την ημέρα της Πεντηκοστής εκφράζεται στην Εκκλησία με τον εορτασμό του Αγίου Πνεύματος, που είναι γνωστή και ως εορτή της Αγίας Τριάδος).

Πεντηκοστή και Ψυχοσάββατο

Αρχιμ. Θεοδόσιου Μαρτζούχου

 «Δεν υπάρχει τίποτε σπουδαιότερο για να ζήσω, πέρα απ’ το πορτοφόλι μου, το στομάχι μου και την καριέρα μου»

Η προσευχή για τους νεκρούς γίνεται με προσφορά της Θ. Ευχαριστίας την τρίτη, την ενάτη και την τεσσαρακοστή ημέρα από του θανάτου, με το λεγόμενο Μνημόσυνο. Δηλαδή με την παράκληση στον Χριστό να «θυμάται» μονίμως τον αγαπημένο από μας (τους συγγενείς και από την κοινότητα στην οποία ανήκε) νεκρό.

«Αἰωνία ἡ μνήμη» ψάλλουμε, εννοώντας φυσικά: από μέρους του Χριστού! Μνημόσυνο σημαίνει «ενθύμιο, υπόμνηση-ενθύμηση». Το να «θυμάται» κάποιον ο Χριστός, αυτό είναι σωτηρία! Άλλωστε κι εμείς οι ζωντανοί, κατανοώντας σωστά το περιεχόμενο της προσευχής του ληστή, παρακαλούμε τον Χριστό για μας, λέγοντας: Μνήσθητί μου, Κύριε.

Εν συνεχεία, η Εκκλησία δύο φορές τον χρόνο (δύο μόνον είναι τα Ψυχοσάββατα, την παραμονή της Κυριακής των Απόκρεω και την παραμονή της Πεντηκοστής) προσεύχεται για την ανάπαυση των νεκρών της.

Ας δούμε, λοιπόν, τι ακριβώς είναι το Ψυχοσάββατο.

Ο αληθινά μεγάλος...

π. Βασίλειος Γοντικάκης

Οι Άγιοι είναι κατά χάριν θεάνθρωποι. Κοιτάχτε να δείτε τι γίνεται. Παρουσιάζονται πολύ πιο ταλαίπωροι από μας. Είναι φοβερά ειλικρινείς, ταπεινοί, εξουθενώνουν τον εαυτό τους. Δεν παριστάνουν αλλά είναι κάτι. Εμείς οι μη άγιοι, κάνουμε τους αγίους γι’ αυτό εξουθενώνουμε τους άλλους. Ένας πραγματικός Αγιος είναι μεγάλος. Και αληθινά μεγάλος είναι εκείνος κοντά στον οποίο, ο άλλος, ο αδύνατος, αισθάνεται μεγάλος. Οπότε λοιπόν η αγιότης και η θέωσις δεν έφυγε από μας επειδή δεν υπάρχουν Αγιοι, αλλά επειδή εμείς κάνουμε τους ψευτοαγίους και τους ψευτοθεολόγους και τους ψευτοκαλόγηρους και τους ψευτοϊεροκήρυκες. Και τί σημαίνει λοιπόν θέωση; Μα θέωση είναι η κατάληξη και ο σκοπός της υπάρξεως του ανθρώπου. Δεν έχει κανένα άλλο λόγο υπάρξεως ο άνθρωπος…..

Οι Αγιοι λοιπόν μετά από την πολλή άσκηση, μετά από την πολλή ταπείνωση – και θα έλεγα – προπαντός μετά από την υπομονή, δέχτηκαν αυτή τη χάρη. Δέχτηκαν αυτό το έλεος – και αν θέλετε – τα έχουν χαμένα. Εκπλήσσονται από το έλεος και από την αγάπη και από το μέγεθος της ελεημοσύνης του Θεού. Νιώθουν ότι δεν είναι τίποτα, νιώθουν ότι είναι τελευταίοι από όλους. Βλέπουν όλους τους άλλους καλούς. Αγαπούν όλους τους άλλους δωρεάν, όπως ο Θεός δωρεάν τους αγάπησε. Γιατί, λέει ο άγιος: τί βρήκε σε μένα ο Θεός και με αγάπησε; Γι’ αυτό πλησιάζοντας τον άγιο, νιώθεις ότι σε αγαπά. Δεν σε εκμεταλλεύεται. Βρίσκεις μια ευρυχωρία, μια απεραντοσύνη ατέλειωτη κοντά του και μια ζεστασιά. Και τότε πετάς και συ τα όπλα, σταματάς την αντίσταση. Με τη σειρά σου και συ τα χάνεις μπροστά στον Αγιο, όπως αυτός τα χάνει μπροστά στο Θεό Πατέρα. Και ο Αγιος ο ορθόδοξος, έχει αξία όχι γιατί έχει αρετές, αλλά επειδή είναι εν έτερα μορφή ο ίδιος ο Χριστός. Και γνωρίζεις τον ίδιο το Χριστό στο πρόσωπο του Αγίου. Γιατί «μία λαμπρότης εστίν των Αγίων και του Θεού αυτών», κατά τον Αγ. Γρηγόριο Παλαμά….Όταν σε αγαπά, σου ανοίγει νέους δρόμους. Σου δίνει τη δυνατότητα να έρθεις στα συγκαλά σου και να προσανατολιστείς μέσα σε όλη τη δημιουργία. Γιατί σου λέει με όλη του τη διαγωγή: Κοίταξε, είσαι ταλαίπωρος, εγώ είμαι πιο ταλαίπωρος από σένα, αλλά μην ξεχνάς ένα πράγμα ότι ο Θεός μας αγαπά, ο Θεός είναι πατέρας μας. Και η πίστη μας εκφράζεται με το Πιστεύω, που λέει: «Πιστεύω εις ένα Θεόν, Πατέρα, Παντοκράτορα». Η Κυριακή προσευχή, που μας δίδαξε ο Κύριος αρχίζει με την ίδια λέξη: «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς». Οπότε, μη στενοχωριέσαι, είσαι παιδί του Θεού. Ξέρω ότι είσαι αδύνατος, γιατί είμαι από την ίδια φύση και γω….

Τότε νιώθουμε ότι η κατά φύσιν λειτουργία του ανθρώπου είναι να δέχεται αγάπη και να προσφέρει αγάπη. Επειδή είναι θεόπλαστο ον, δημιούργημα του Θεού που είναι αγάπη γι’ αυτό μόνο αν ελευθέρως αγαπήσει το Θεό, δέχεται την αγάπη του Θεού ως ευλογία και δοξάζει το Θεό και προχωρεί από δόξης εις δόξαν….

10 Ερωτήσεις και απαντήσεις για την Ανάληψη του Χριστού

π. Κωνσταντίνος Δράγας

Γιατί έγινε η Ανάληψη μετά από 40 μέρες και όχι αμέσως μετά την Ανάσταση; 

Ο αρχηγός της ζωής, που έλυσε τα δεσμά του θανάτου με την Ανάστασή του, συναναστράφηκε με τους μαθητές του επί σαράντα ημέρες και επιβεβαίωσε σ’ αυτούς την Ανάστασή του με πολλές αποδείξεις. Δεν ανέβηκε στους ουρανούς την ίδια ημέρα που αναστήθηκε, γιατί κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε αμφιβολίες και ερωτηματικά. Διαφορετικά, πολλοί από τους άπιστους θα μπορούσαν να προβάλλουν το επιχείρημα ότι η Ανάσταση δεν ήταν παρά ένα ακόμη από τα όνειρα ευσεβών πόθων που γρήγορα έρχονται και πιο γρήγορα παρέρχονται. Για αυτό ακριβώς έμεινε ο Χριστός σαράντα ολόκληρες ημέρες στη γη, και εμφανίστηκε επανειλημμένα στους μαθητές του, και τους έδειξε τις ουλές από τα πληγές του, τους μίλησε για τις προφητείες που εκπλήρωσε με την ζωή και τα πάθη του ως άνθρωπος, και μάλιστα συνέφαγε μαζί τους. 

Οι δύο κόσμοι - Κυριακή του τυφλού

π. Γεώργιος Θεοδωρόπουλος

Όποιος γεννήθηκε τυφλός ή έχασε το φως του, δεν μπορεί να δει τον ήλιο, να απολαύσει τις ομορφιές του κόσμου. 

Όποιος δεν καθάρισε με τη νήψη την καρδιά του, αυτός δεν μπορεί να δει τον αληθινό Ήλιο και να αντικρίσει μέσα του το πρόσωπο του Θεού.

Στην ιστόρηση της ιάσεως του εκ γενετής τυφλού, διακρίνουμε την αναμέτρηση δύο κόσμων: 

Των ανθρώπων που προσπαθούν να ερμηνεύσουν τον κόσμο και το Θεό με αποδείξεις, συλλογισμούς, με τον εγωισμό ότι υπάρχει μόνο ό,τι βλέπω, ό,τι κατανοώ και αποδέχομαι. 

Σ'αυτή την πρώτη κατηγορία ανθρώπων, υπάρχει γκρίνια, εγωισμός, τυπολατρία, λογισμοί - διαλογισμοί που σκοτίζουν ακόμα περισσότερο το νου του ανθρώπου, υποκριτική αναζήτηση του ποιος φταίει, συνεχείς κατηγορίες προς τους άλλους, απουσία σχέσης,  παράλληλοι μονόλογοι, αυτοδικαίωση, έλλειμμα αγάπης.

Από την άλλη μεριά υπάρχουν οι άνθρωποι που λειτουργούν ως σχέση και ταπείνωση την παρουσία του Θεού στη ζωή και τον κόσμο. Πιστεύουν στην αγάπη του Θεού, έστω κι αν οι ίδιοι δεν μπορούν να τη διακρίνουν και να την ερμηνεύσουν σε όλες τις πτυχές της. Ταπεινώνονται και υπομένουν μπροστά στις δυσκολίες της ζωής. Δεν τα βάζουν με τους άλλους, δεν κατηγορούν κανένα. Αναλαμβάνουν την ευθύνη τη δική τους και του κόσμου, συγχωρούν και αγαπούν. Ο πόνος, οι θλίψεις, οι αρρώστιες δεν αποτελούν εμπόδιο στην σχέση τους με το Θεό, αφού το μόνο κακό γι' αυτούς είναι η αμαρτία, κυρίως η αμετανοησία.

Δεν πρέπει να αγνοούμε ότι ο Θεός ήρθε στο κόσμο και έγινε άνθρωπος, παραμένει όμως κρυμμένος για να τον ανακαλύψουμε. Δεν απευθύνεται στον σκοτισμένο νου, αλλά στη καθαρή καρδιά του ανθρώπου. Η φαινομενική απουσία και η σιωπή Του πολλές φορές μιλάνε ευγλωττότερα από τα θαύματα τα οποία ζητάμε για να πιστέψουμε. 

Δεν είναι απών από τη ζωή μας, αλλά εμείς δεν μπορούμε να Τον διακρίνουμε εξαιτίας της πνευματικής μας τυφλότητας. "Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία ότι αυτοί τον Θεόν όψονται". Είναι απαραίτητη η θεραπεία του οφθαλμού της ψυχής για να αποκαλυφθεί στη ζωή μας η παρουσία του πανταχού παρόντος Θεού , της Βασιλείας Του η οποία "εντός ημών εστί".

Στο τέλος του διαλόγου του Μικρού Πρίγκιπα με την αλεπού, αφού την έχει εξημερώσει, εκείνη του λέει: «Άκου το μυστικό μου. Είναι πολύ απλό: Μόνο με την καρδιά βλέπεις καλά. Η ουσία δε φαίνεται με τα μάτια».

Η νήψη, η θεραπεία της καρδιάς του ανθρώπου που συντελείται στην Εκκλησία με την ασκητική και μυστηριακή ζωή, μας προετοιμάζει για τη συνάντησή μας με το πρόσωπο του Θεού. Μέσα στη ζωή μας θα υπάρχει πάντα αυτή η αναμέτρηση των δύο κόσμων. Και σε μας θα παραμένει πάντα η ευθύνη να κρατάμε αναμμένη τη λαμπάδα της πίστεως και της αγάπης προς Αυτόν. Της αληθινής πίστεως και αγάπης του θεραπευμένου τυφλού, που όταν τον ρώτησε ο Χριστός "Συ πιστεύεις εις τον υιόν του Θεού;"  του απάντησε:  "Πιστεύω, Κύριε" ∙και προσεκύνησεν αυτώ.